Βλαστοκύτταρα: Η πορεία μέσα στο χρόνο
Τα βλαστικά κύτταρα του ομφαλίου λώρου είναι διαφορετικά από άλλους τύπους βλαστικών κυττάρων;
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Τα βλαστικά κύτταρα του ομφαλίου λώρου είναι διαφορετικά από άλλους τύπους βλαστικών κυττάρων;
Η σημαντικότερη διαφορά των βλαστοκυττάρων που συλλέγονται κατά τον τοκετό, η οποία αποτελεί και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα τους, είναι το νεαρό της ηλικίας τους.
«Γερνάμε, επειδή γερνάνε τα βλαστοκύτταρα με τα οποία ο οργανισμός μας αυτοανανεώνεται»
«Εχει παρατηρηθεί μείωση της ικανότητας πολλαπλασιασμού των κυττάρων αυτών με την πρόοδο της ηλικίας. Η μειωμένη αυτή αναγεννητική ικανότητα φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικά στο γήρας του όλου οργανισμού και σε νοσήματα όπως η αθηροσκλήρωση και ο σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων»
“Ο αριθμός των βλαστοκυττάρων στον οργανισμό μειώνεται με την ηλικία και την ασθένεια. Ο μεγαλύτερος αριθμός βρίσκεται στα νεογνά και μετά μειώνεται σταδιακά μέχρι να φθάσει στο μισό στην ηλικία των 80!” Στους χρόνια πάσχοντες μειώνεται ο αριθμός των βλαστοκυττάρων.
Τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος (ΟΠΑ) είναι τα συχνότερα σήμερα χρησιμοποιούμενα βλαστοκύτταρα, και το αίμα του πλακούντα μαζί με τον ομφάλιο λώρο αποτελούν την πληρέστερη πηγή βλαστοκυττάρων. Από το αίμα του πλακούντα συλλέγονται τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία κακοήθων ασθενειών, ενώ από τον ομφάλιο λώρο τα μεσεγχυματικά, τα οποία χρησιμοποιούνται στην Αναγεννητική Ιατρική, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, εγκεφαλικά επεισόδια, εγκεφαλική παράλυση, εγκαύματα, κατάγματα. Με τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται κατά τον τοκετό μπορούν να συγκριθούν μόνο τα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών τα οποία λαμβάνονται με επώδυνο τρόπο, έχουν την ηλικία του δότη, η ιστοσυμβατότητα πρέπει να είναι 100% και ο δότης να είναι απόλυτα υγιής.
Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη 569 κλινικές μελέτες όπου χρησιμοποιείται το ομφαλοπλακουντιακό αίμα και στις 40 εξ αυτών χρησιμοποιείται το αυτόλογο μόσxευμα.
Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Τμήμα Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, σήμερα στις ΗΠΑ υπολογίζονται σε 128 εκατ. τα χρόνια πάσχοντα άτομα. Ένας στους τρεις ασθενείς σήμερα μπορεί να ωφεληθεί από τις νέες εφαρμογές για τη θεραπεία καρδιαγγειακών, οφθαλμολογικών, ορθοπεδικών, νευρολογικών και ενδοκρινολογικών νοσημάτων.
Harris et al Exp Opin Biological Therapy 7 (9): 1311, 2007
Υπάρχει λόγος να φυλαχθούν τα βλαστικά κύτταρα αφού οι δημόσιες τράπεζες μπορούν να τα προμηθεύσουν όταν αυτό κριθεί αναγκαίο;
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Υπάρχει λόγος να φυλαχθούν τα βλαστικά κύτταρα αφού οι δημόσιες τράπεζες μπορούν να τα προμηθεύσουν όταν αυτό κριθεί αναγκαίο;
Οι δημόσιες τράπεζες προμηθεύουν με βλαστοκύτταρα μόνο στις περιπτώσεις της λευχαιμίας εφ όσον ο ασθενής δεν διαθέτει δικά του βλαστοκύτταρα και κανένα μέλος της οικογένειας του δεν είναι συμβατό.Τα μέλη της οικογένειας προσφέρουν μυελό των οστών ή περιφερικό αίμα μετά από χορήγηση αυξητικού παράγοντα και στις περιπτώσεις αυτές η συμβατότητα πρέπει να είναι 100%. Παρ όλα αυτά ο κίνδυνος απόρριψης όταν χορηγούνται ενήλικα απόλυτα συμβατά βλαστοκύτταρα είναι μεγάλος.
Η λήψη αλλογενούς μη συγγενικού μοσχεύματος συνοδεύεται σε ποσοστό 20-60% από απόρριψη και τη θανατηφόρο νόσο του μοσχεύματος εναντίον του ξενιστή.
Πλεονέκτημα της λήψης μοσχεύματος από συγγενή δότη αποτελεί η γνώση της ύπαρξης κληρονομικής νόσου ή ιογενούς νόσου, καθότι είναι γνωστή στο περιβάλλον η κληρονομικότητα και η λοίμωξη. Το πλέον σημαντικό όμως είναι ότι η χρήση βλαστικών κυττάρων του ομφαλίου λώρου αυξάνει τη συμβατότητα του συστήματος HLA μεταξύ των συγγενών λόγω ανωριμότητας, σε αντίθεση με τη συμβατότητα των βλαστικών κυττάρων που προέρχονται από τον μυελό των οστών, τα οποία θεωρούνται περισσότερο ώριμα και λιγότερο συμβατά.
Το 84% των μοσχευμάτων διεθνώς παρέχεται από τον ίδιο τον ασθενή και την οικογένεια του και μόνο το 14% παρέχεται από τη δημόσια τράπεζα, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία (Gratwohl 2010, JAMA). Στα ίδια ποσοστά κυμαίνονται και οι μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα σύμφωνα με τα πεπραγμένα των Ελληνικών μεταμοσχευτικών κέντρων τα έτη 2011, 2012, 2013 και στην ήπειρο της Αυστραλίας. http://www.eae.gr/new2/news_details.asp?news_id=35
Η δημόσια τράπεζα μπορεί να προμηθεύσει μόσχευμα το οποίο δεν θα είναι απόλυτα συμβατό με τον οργανισμό του ασθενούς, εντός χρονικού διαστήματος που δεν μπορεί να προβλεφθεί, και εξαρτάται από τον τύπο της ιστοσυμβατότητας του, και μόνο για την περίπτωση της λευχαιμίας.
Τα τελευταία χρόνια οι χρήσεις των βλαστοκυττάρων βρίσκονται πέραν της λευχαιμίας, αλλά στις περιπτώσεις αυτές απαιτούνται τα βλαστοκύτταρα του ίδιου του παιδιού. Οι εφαρμογές της αναγεννητικής ιατρικής δεν αποτελούν πεδίο ενδιαφέροντος για τη δημόσια τράπεζα.
Τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται σήμερα κατά τον τοκετό χρησιμοποιούνται σε αυτόλογες χρήσεις (βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς) για τη βελτίωση της κλινικής εικόνας της εγκεφαλικής παράλυσης, του αυτισμού, κακής οξυγόνωσης του εγκεφάλου, αυτοάνοσων νοσημάτων, εγκαυμάτων, καταγμάτων, διορθωτικών επεμβάσεων του σκελετού και τραυματισμών ή εκφυλιστικών βλαβών των χόνδρων.
Τι αναμένεται στο μέλλον από τη χρήση των βλαστικών κυττάρων του ομφαλίου λώρου;
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Τι αναμένεται στο μέλλον από τη χρήση των βλαστικών κυττάρων του ομφαλίου λώρου;
Μέχρι σήμερα σε όλο τον κόσμο έχουν πραγματοποιηθεί 30.000 επιτυχημένες μεταμοσχεύσεις των βλαστικών κυττάρων του ομφαλίου λώρου για τη θεραπεία των λευχαιμιών. Για όλους τους τύπους των ασθενειών μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 50.000 μεταμοσχεύσεις με βλαστοκύτταρα του ομφαλίου λώρου, του μυελού των οστών και του περιφερικού αίματος. Από αυτές τις μεταμοσχεύσεις το 70% ήταν αυτόλογες, με τη χρήση κυττάρων του ίδιου του ασθενούς και το 30% ήταν αλλογενείς, εκ των οποίων το 70% προέρχονταν από συγγενή δότη και το υπόλοιπο 30% από ξένο δότη, Tse W W et al 2008 Bone Marrow Trans 41 (5):465-472.Νεότερη δημοσίευση από τον Gratwohl το 2010 έδειξε οτι το 84% των δειγμάτων προέρχονταν από την οικογένεια και το 16% από τη δημόσια τράπεζα. Με την πάροδο των ετών παρατηρείται αύξηση των αυτόλογων χρήσεων των βλαστοκυττάρων, των βλαστοκυττάρων δηλαδή που διαθέτει ο ίδιος ο ασθενής.
Στο ίδιο ακριβώς ποσοστό κυμαίνονται και οι μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας σύμφωνα με ανακοίνωση στις 8/5/2013 του Νοσοκομείου Παπανικολάου. Συγκεκριμένα για τη θεραπεία της λευχαιμίας και του λεμφώματος το έτος 2012 στο Νοσοκομείο Παπανικολάου έγιναν 90 μεταμοσχεύσεις εκ των οποίων οι 57 ήταν αυτόλογες (ποσοστό 63%), οι 19 από γονείς και αδέλφια και μόνο οι 14 (ποσοστό 15,5%) από δημόσια τράπεζα. Επομένως συνολικά το έτος 2012 το 84,5% των μοσχευμάτων του νοσοκομείου Παπανικολάου προήλθαν από την οικογένεια και μόνο το 15,5% από τη δημόσια τράπεζα, ποσοστά που συμφωνούν απόλυτα με τον υπόλοιπο κόσμο. http://www.almgnetwork.com/wp-content/uploads/2014/03/Ekthesi-pepragmenwn-Storgi-2012.pdf
Το Υπουργείο Υγείας της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας το 2016 ανακοίνωσε τις αιμοποιητικές μεταμοσχεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα από το 2005-2013. Στο διάστημα αυτό πραγματοποιήθηκαν 1018 αυτόλογες θεραπείες, 221 από δότες εντός της οικογένειας και 264 από άγνωστους δότες μέσω των δημοσίων τραπεζών. Στο 17,5% των μεταμοσχεύσεων τα μοσχεύματα προέρχονταν από δημόσιες τράπεζες, στο 68% από τον ίδιο τον ασθενή (αυτόλογες) και στο 21% από την οικογένεια τους. Συνολικά οι ασθενείς και οι οικογένειες τους έδωσαν το 82,5% των μοσχευμάτων. Οι περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκαν αφορούσαν την οξεία λεμφοβλαστική και μυελοβλαστική λευχαιμία, τα λεμφώματα, νευροβλαστώματα, σαρκώματα και τις ανοσοανεπάρκειες.
Τα ίδια ακριβώς ποσοστά ανακοινώνουν συνολικά και τα 16 μεταμοσχευτικά κέντρα της χώρας μας, τα έτη 2011, 2012 και 2013.
http://www.eae.gr/new2/news_details.asp?news_id=35
Το 2014 στο συνέδριο της ISCT (International Society for Cellular Therapies) που έγινε στο Παρίσι ανακοινώθηκε από την Αιματολόγο Gluckman, πρωτοπόρο στη χρήση του ΟπΑ, ότι παρατηρείται μια πτώση στη ζήτηση δειγμάτων από τη δημόσια τράπεζα για αλλογενείς θεραπείες. Στο φετινό συνέδριο που έγινε τον Μάιο στη Σιγκαπούρη ανακοινώθηκε από τον Alexander Platz, υπεύθυνο της δημόσιας τράπεζας της Δρέσδης, η οποία είναι η μεγαλύτερη της Γερμανίας, συνέχιση της πτώσης των χορηγούμενων δειγμάτων από τις δημόσιες τράπεζες. Για το λόγο αυτόν προτείνει εμπορικές τακτικές και παροχή άλλων υπηρεσιών που θα προσφέρουν έσοδα στις δημόσιες τράπεζες για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Ο πραγματικός λόγος της πτώσης των χορηγούμενων δειγμάτων από τις δημόσιες τράπεζες δεν είναι επειδή ελαττώθηκε ο αριθμός των ασθενών που εμφανίζουν λευχαιμία και χρίζουν μεταμόσχευσης, αλλά η στροφή προς τις αυτόλογες ή αλλογενείς θεραπείες από συγγενή δότη μέσα από την οικογένεια, οι οποίες είναι φιλικότερες, αποτελεσματικότερες, οικονομικότερες και με λιγότερες παρενέργειες. Η ανάπτυξη στοχευμένων κυτταρικών θεραπειών για την καταπολέμηση του καρκίνου και οι γονιδιακές θεραπείες εφαρμόζονται σε αυτόλογα κύτταρα και το ΟπΑ αποτελεί την σημαντικότερη πηγή. Σήμερα στις δημόσιες τράπεζες διεθνώς υπάρχουν 685.000 αποθηκευμένες μονάδες ΟΠΑ, 35.000 έχουν χρησιμοποιηθεί, το 5,1% των αποθηκευμένων δειγμάτων, και οι υπόλοιπες είναι αμφίβολο εάν ποτέ χρησιμοποιηθούν με βάση τα σημερινά δεδομένα.
Αντίθετα οι κυτταρικές θεραπείες και οι νέες τεχνολογίες βρίσκουν αποτελεσματικότερες εφαρμογές στα αυτόλογα αποθηκευμένα νεαρά και υγιή κύτταρα του ΟπΑ, όπως και του ιστού του ομφαλίου λώρου. Ακόμα και εάν κάποιος φτάσει υγιής στην ενήλικη ζωή μπορεί να κάνει αυτόλογη χρήση για να καταπολεμήσει την γήρανση και να ενισχύσει τους αμυντικούς μηχανισμούς του σώματος του.
Καθώς τα βλαστικά κύτταρα αποτελούν τα πρωταρχικά υλικά για την κατασκευή ιστών και οργάνων, στο μέλλον αναμένονται ευρείες χρήσεις. Ήδη χρησιμοποιούνται στις μεταμοσχεύσεις του μυελού των οστών για θεραπεία της λευχαιμίας με άριστα αποτελέσματα, στην αναγέννηση του μυοκαρδίου μετά από έμφραγμα, στην αναγέννηση του νευρικού ιστού του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού μετά από τραυματισμό, και βελτιώνουν την κλινική εικόνα της νόσου του Alzheimer και του Parkinson και του διαβήτη.
Σήμερα εφαρμόζοντας τη μέθοδο του κυτταρικού πολλαπλασιασμού μπορώ να εξασφαλίσω για μένα τη μητέρα που πάσχω από σκλήρυνση κατά πλάκας και για το παιδί μου αρκετά βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου, ώστε να κάνω χρήση όταν ζητηθεί από το γιατρ
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Σήμερα εφαρμόζοντας τη μέθοδο του κυτταρικού πολλαπλασιασμού μπορώ να εξασφαλίσω για μένα τη μητέρα που πάσχω από σκλήρυνση κατά πλάκας και για το παιδί μου αρκετά βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου, ώστε να κάνω χρήση όταν ζητηθεί από το γιατρό μου;
Η μέθοδος του κυτταρικού πολλαπλασιασμού (cell expansion) είναι σε πειραματική βάση και ακόμη δεν έχει χρησιμοποιηθεί στον άνθρωπο. Συγκεκριμένες ουσίες που χρησιμοποιούνται στη μέθοδο αυτή σήμερα δεν θεωρούνται από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων της κάθε χώρας ασφαλείς για ανθρώπινη χρήση και για αυτό το λόγο δεν έχει δοθεί έγκριση. Στο μέλλον με την πρόοδο της επιστήμης και την ανάλυση όλων των πειραματικών δεδομένων, πιθανόν η μέθοδος να θεωρηθεί ασφαλής και να προσφέρει στη θεραπεία ασθενών μεγάλου σωματικού βάρους οι οποίοι χρειάζονται μεγάλο αριθμό κυττάρων, ο οποίος δεν εξασφαλίζεται με την υπάρχουσα αιμοληψία.
Συγκεκριμένα για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας, επειδή ανήκει στην κατηγορία των αυτοάνοσων νοσημάτων, είναι καλύτερα να χρησιμοποιούνται τα βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς για να μην υπάρχει ο φόβος της απόρριψης λόγω της έντονης ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό αιμοποιητικά και μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα.
Στάδια Επεξεργασίας
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Στάδια Επεξεργασίας
Α΄Στάδιο
Το αίμα μεταφέρεται άμεσα και με προσοχή από το μαιευτήριο στα εργαστήρια της Biohellenika μέσα σε ασκό συλλογής, ιδιαίτερα προστατευμένο, εντός της ειδικά σχεδιασμένης γι αυτό το σκοπό ισοθερμικής συσκευασίας. Στη συνέχεια, γίνεται η παραλαβή, καταγραφή, ζύγιση και ταυτοποίηση του δείγματος, διασφαλίζοντας την ιχνηλασιμότητα αυτού με τη χρήση γραμμικού κώδικα (bar code). Η Biohellenika διαθέτει το πλέον ασφαλές, διεθνές και πιστοποιημένο σύστημα Ιχνηλασιμότητας το ISBT 128, εγκεκριμένο από την American Association of Blood banks (AABB), το οποίο μέχρι σήμερα δεν διαθέτει καμία τράπεζα βλαστοκυττάρων στην Ελλάδα.
Την ημέρα του τοκετού επίσης λαμβάνεται αίμα από τη μητέρα το οποίο εξετάζεται με διπλή μέθοδο, για επί πλέον ασφάλεια, μοριακό και ορολογικό έλεγχο, ώστε να αποκλειστεί μεταφορά μολυσματικής ασθένειας από τη μητέρα στο παιδί. Οι εξετάσεις αυτές είναι οι τελικές και δεν χρειάζεται η μητέρα να τις επαναλάβει μετά έξι μήνες, προκειμένου να βεβαιωθεί η καταλληλότητα του δείγματος προς φύλαξη. Η μέθοδος DNA είναι αυτή που εφαρμόζεται στην αιμοδοσία προκειμένου να γίνει άμεσα και με ασφάλεια μετάγγιση αίματος. Ο διπλός ιολογικός έλεγχος εξαλείφει κάθε πιθανή μετάδοση μολυσματικού παράγοντα στο νεογνό.
Β΄ Στάδιο
Το δείγμα υφίσταται την πρώτη φάση του ποιοτικού ελέγχου (μέτρηση εμπύρηνων κυττάρων - βλαστοκυττάρων, μικροβιολογικός, ιολογικός έλεγχος) και στη συνέχεια μεταφέρεται σε στείρο χώρο, ο οποίος ελέγχεται συνεχώς ως προς την ποιότητα του αέρα, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν επιμολύνσεις. Στη φάση αυτή, κάτω από συνθήκες απόλυτης αποστείρωσης, διαχωρίζονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια τα οποία και απομακρύνονται, ενώ διατηρούνται τα εμπύρηνα κύτταρα τα οποία στη συνέχεια καταψύχονται. Μέσα στο κλάσμα των εμπύρηνων κυττάρων βρίσκονται τα βλαστοκύτταρα. Ο μικροβιολογικός έλεγχος πραγματοποιείται με το διαπιστευμένο σύστημα Bactec με το οποίο ανιχνεύονται αερόβια-αναερόβια μικρόβια και μύκητες. Στην περίπτωση ανίχνευσης μικροβίου επακολουθεί ταυτοποίηση και αντιβιόγραμμα και με την κατάλληλη αντιβίωση το δείγμα θεωρείται κατάλληλο προς φύλαξη. Ο ιολογικός έλεγχος της μητέρας και του παιδιού είναι στο σύνολο του διαπιστευμένος από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ).
Γ΄ Στάδιο
Στο ληφθέν κλάσμα που περιέχει τα εμπύρηνα κύτταρα επακολουθεί δεύτερος ποιοτικός έλεγχος, όπου γίνεται εκ νέου καταμέτρηση των βλαστοκυττάρων, λαμβάνονται εκ νέου καλλιέργειες και τελικά το δείγμα μεταφέρεται σε ειδικούς ασκούς, οι οποίοι σφραγίζονται ερμητικά και σημαίνονται κατάλληλα. Με το διπλό ποιοτικό έλεγχο εξασφαλίζεται ο έλεγχος της παρουσίας όλων των βλαστοκυττάρων στο τελικό δείγμα. Όλες οι ανωτέρω μετρήσεις είναι στη διάθεση των γονέων οι οποίοι επιθυμούν να έχουν γνώση, βήμα προς βήμα, για το σταδιακό διαχωρισμό των κυττάρων.
Δ΄ Στάδιο
Οι ασκοί με το κλάσμα των εμπύρηνων κυττάρων καταψύχονται βαθμιαία και στη συνέχεια θα μεταφερθούν στα δοχεία του υγρού αζώτου όπου η θερμοκρασία διατηρείται σταθερά στους -196°C, και εκεί θα παραμείνουν μόνιμα για τα επόμενα 20 έτη.
Ε΄ Στάδιο
Μια εβδομάδα μετά τον τοκετό η Biohellenika θα ειδοποιήσει τους γονείς για την παραλαβή των αποτελεσμάτων, αφού θα έχουν ολοκληρωθεί οι ποιοτικοί έλεγχοι. Οι γονείς ενημερώνονται από το επιστημονικό προσωπικό για την ποιότητα του δείγματος και στη συνέχεια προβαίνουν στην υπογραφή των ιδιωτικών συμφωνητικών σε δύο αντίγραφα. Το ένα αντίγραφο παραμένει στο φάκελο προς φύλαξη στη Biohellenika και το άλλο παραδίδεται στους γονείς. Με τα συμφωνητικά αυτά εξασφαλίζεται η φύλαξη των βλαστοκυττάρων για τα επόμενα 20 έτη με τη δυνατότητα ανανέωσης από το ίδιο το παιδί το οποίο θα γίνει ενήλικας. Η διάρκεια ζωής των βλαστοκυττάρων είναι απεριόριστη, εφ όσον συντηρούνται σωστά σε αδιατάρακτες συνθήκες υγρού αζώτου. Η ενηλικίωση του παιδιού σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία γίνεται στα 18 έτη. Η Biohellenika παρέχει δωρεάν φύλαξη για τα επόμενα δύο έτη και στη συνέχεια στην ηλικία των 20 ετών το παιδί πλέον ως ενήλικας με δική του ευθύνη θα αποφασίσει για τη συνέχιση της φύλαξη των βλαστοκυττάρων του. Ήδη όμως με την ενηλικίωση του από τα 18 έτη αποκτά και το δικαίωμα της διαχείρισης.
Που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα βλαστοκύτταρα από το λίπος;
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα βλαστοκύτταρα από το λίπος;
Το λίπος σήμερα αποτελεί την πηγή συλλογής βλαστοκυττάρων που χρησιμοποιούνται για θεραπείες σε ενήλικες για μη αιμοποιητικές ασθένειες.
Τα βλαστικά κύτταρα από τον λιπώδη ιστό έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για
1. Την ανάπλαση του μαστού μετά από μερική ή ολική μαστεκτομή.
2. Την ανάπλαση ιστών μετά από νέκρωση λόγω ακτινοβολίας.
3. Την ανάπλαση των οστών του κρανίου μετά από βαρύ τραυματισμό.
4. Την επούλωση συριγγίων: τραχειομεσαυλικών, της νόσου του Crohn και περιπρωκτικών.
5. Θεραπεία επιπλοκών μετά από αλλογενή μεταμόσχευση μυελού των οστών.
6. Θεραπεία της φωτογήρανσης του δέρματος.
7. Αισθητική αποκαστάσταση του προσώπου.
Πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι στο άμεσο μέλλον τα κύτταρα αυτά θα είναι χρήσιμα και για τη θεραπεία
1. Του ισχαιμικού και του αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου.
2. Της τετραπληγίας και παραπληγίας λόγω διατομής του νωτιαίου μυελού.
3. Της νόσου του Parkinson.
4. Του πνευμονικού εμφυσήματος.
5. Της ακράτειας ούρων.
6. Της οξείας νεφρικής σωληναριακής βλάβης.
7. Της οστεοαρθρίτιδας.
8. Της κίρρωσης του ήπατος.
9. Του Διαβήτη.
10. Οξείας και χρόνιας ισχαιμικής νόσου του μυοκαρδίου (κλινική δοκιμή που χρηματοδοτείται από την Cytori).
11. Θεραπεία των άτονων ελκών που οφείλονται στο διαβήτη ή γενικότερα σε αγγειακή δυσλειτουργία των κάτω άκρων.
Επιπλέον τα κύτταρα αυτά μπορεί να χρησιμεύσουν για την ανάπλαση
1. Του μεσοσπονδυλίου δίσκου.
2. Των μυών.
3. Των τενόντων.
4. Των οστών.
5. Του περιοδοντίου.
6. Του κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού.
Πώς πρέπει να γίνεται η αποθήκευση των βλαστικών κυττάρων (ασκός ή κρυοφιαλίδιο)
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Πώς πρέπει να γίνεται η αποθήκευση των βλαστικών κυττάρων (ασκός ή κρυοφιαλίδιο)
Υπάρχουν δύο τρόποι αποθήκευσης των βλαστικών κυττάρων. Η αποθήκευση σε ατμούς υγρού αζώτου, ή μέσα στο υγρό άζωτο. Επίσης υπάρχουν δύο συσκευασίες αποθήκευσης, οι κρυοασκοί και τα κρυοφιαλίδια. Το υλικό κατασκευής και των δύο είναι όμοιο, ανθεκτικό στη θερμοκρασία των -196°C. Οι δύο συσκευασίες διαφέρουν ως προς το μέγεθος και το σχήμα. Οι κρυοασκοί φυλάσσονται σε ατμούς υγρού αζώτου, διότι λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους τους και του σχήματος τους είναι εύθραυστοι όταν γίνεται απόψυξη των βλαστικών κυττάρων με σκοπό τη χρήση τους. Η ευθραυστότητα των ασκών αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στη χρήση τους.
Τα κρυοφιαλίδια φυλάσσονται με ασφάλεια μέσα στο υγρό άζωτο και μέχρι σήμερα δεν έχει ποτέ διαπιστωθεί αλλοίωση του τοιχώματός τους. Τα κρυοφιαλίδια εξωτερικά καλύπτονται με κρυοανθεκτική μεμβράνη, η οποία τα θωρακίζει ακόμη περισσότερο. Μακροχρόνια φύλαξη των βλαστικών κυττάρων, 20 έτη, έχει γίνει σε κρυοφιαλίδια από τον Broxmayer και συν για πρώτη φορά το 1988 και μέχρι σήμερα τα κύτταρα διατηρούν όλες τις βιολογικές τους ιδιότητες, χωρίς καμία αλλοίωση.
Η φύλαξη μέσα στο υγρό άζωτο εξασφαλίζει σταθερή και αδιατάρακτη θερμοκρασία συντήρησης για τα κύτταρα, ενώ η φύλαξη στους ατμούς υπόκειται σε μεταβολές της θερμοκρασίας, ανάλογα με το ύψος πάνω από την επιφάνεια του αζώτου και τους χειρισμούς που γίνονται στο δοχείο φύλαξης. Οι μακροχρόνιες μεταβολές της θερμοκρασίας φύλαξης οδηγεί σε ελάττωση της βιωσιμότητας των κυττάρων.
Η χρήση των ασκών έχει αρχίσει από το 2000 και μετά, για τις ανάγκες των δημοσίων τραπεζών, όπου οι εφαρμογές περιορίζονται στη θεραπεία ασθενειών του αιμοποιητικού συστήματος, και κυρίως της λευχαιμίας. Η χρήση των ασκών δεν απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό, συντομεύει χρονικά τη διαδικασία, διατηρεί μεγάλο αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων στον τελικό όγκο, μεγάλο τελικό όγκο κατάψυξης και απώλεια σημαντικού αριθμού βλαστοκυττάρων. Τα αυτόματα μηχανήματα για το διαχωρισμό των κυττάρων που χρησιμοποιούνται από διάφορες εταιρείες στην Ελλάδα διατηρούν στον τελικό όγκο της κατάψυξης το 74% του αρχικού αριθμού των βλαστικών κυττάρων. Επίσης ένα σημαντικό μειονέκτημα του τρόπου αυτού διαχωρισμού των βλαστοκυττάρων είναι η παραμονή μεγάλου αριθμού ερυθρών αιμοσφαιρίων, η οποία δεν επιτρέπει τη χρήση των βλαστοκυττάρων μέσα στην οικογένεια σε μέλη τα οποία έχουν διαφορετική ομάδα αίματος. Ο μεγάλος όγκος κατάψυξης απαιτεί και μεγαλύτερες ποσότητες της κρυοπροστατευτικής ουσίας, DMSO, η οποία δρα φαρμακευτικά στον ασθενή και προκαλεί σοβαρές παρενέργειες.
Για να χρησιμοποιηθούν τα κρυοφιαλίδια απαιτείται ο τελικός όγκος της κατάψυξης να είναι μικρός. Η επίτευξη μικρού όγκου κατάψυξης προϋποθέτει μεγάλη εργαστηριακή εμπειρία και εξειδικευμένο προσωπικό. Στα κρυοφιαλίδια φυλάσσονται μόνο τα εμπύρηνα κύτταρα του ομφαλίου λώρου, μέσα στα οποία βρίσκονται τα βλαστοκύτταρα, μετά από την καθολική απομάκρυνση των ερυθρών αιμοσφαιρίων τα οποία ευθύνονται για τον μεγάλο τελικό όγκο κατάψυξης. Το πρωτόκολλο της Biohellenika το οποίο δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό Cytotherapy 4:1-6, 2007 διατηρεί στον τελικό όγκο της κατάψυξης το 98% του αρχικού αριθμού των βλαστοκυττάρων.
Η χρήση των ασκών περιορίζει τον αριθμό των χρήσεων των βλαστοκυττάρων σε μία, ενώ τα κρυοφιαλίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν περισσότερες από μία φορές ανάλογα με την θεραπεία. Οι μελλοντικές εφαρμογές της Ιατρικής αποβλέπουν στην αποκατάσταση της λειτουργίας οργάνων, η οποία απαιτεί τη δυνατότητα πολλαπλών χρήσεων και τμηματική φύλαξη σε κρυοφιαλίδια.
Η Biohellenika έχει όλες τις κατάλληλες υποδομές σε εξοπλισμό και σε επιστημονικό προσωπικό για να κάνει και τους δύο τρόπους φύλαξης, σε ασκό ή κρυοφιαλίδιο και παρέχει στους γονείς τη δυνατότητα να επιλέξουν τον τρόπο φύλαξης είτε σε ασκό είτε σε κρυοφιαλίδιο, μετά από υπεύθυνη ενημέρωση. Το σύστημα κρυοσυντήρησης της Biohellenika έχει εγκριθεί κατά ISO 13485 και αποτελεί διεθνή κατοχύρωση για τη Biohellenika.
Γιατί να φυλάξω τα βλαστικά κύτταρα του ομφαλίου λώρου, αφού και τα κύτταρα του ενήλικα μπορούν να μετατραπούν σε βλαστικά
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Γιατί να φυλάξω τα βλαστικά κύτταρα του ομφαλίου λώρου, αφού και τα κύτταρα του ενήλικα μπορούν να μετατραπούν σε βλαστικά
Σύμφωνα με δύο πρόσφατες μελέτες από επιστήμονες των ΗΠΑ και Ιαπωνίας, κύτταρα της επιδερμίδας του ενήλικα με τροποποίηση του γενετικού τους υλικού θα μπορούν να μετατρέπονται σε εμβρυικού τύπου κύτταρα (IPs). Τα κύτταρα αυτά στη συνέχεια θα μπορούν να μετατραπούν σε κάθε είδος κυττάρου του οργανισμού. Η ερευνητική αυτή μελέτη για να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί στην ιατρική πράξη θα χρειασθεί μεγάλο χρονικό διάστημα, δεδομένου οτι και τελικά να μετατρέψουν τα ενήλικα κύτταρα σε εμβρυικά. Η τροποποίηση αυτή συγκεκριμένα αφορά πέντε γονίδια του ανθρώπου, και είναι σήμερα άγνωστες οι συνέπειες της μεταφοράς ιών μέσα στα κύτταρα δεδομένου ότι μεταφέρεται ασθένεια και επίσης είναι άγνωστη η θέση στο γονιδίωμα όπου ενσωματώνονται οι ιοί. Σε μερικές μη προβλέψιμες περιπτώσεις οι ιοί ενεργοποιούν ογκογονίδια και ύπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου. Ο τρόπος αυτός της θεραπείας σήμερα δεν είναι εγκεκριμένος. Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα είναι οτι τα βλαστοκύτταρα που προκύπτουν έχουν την ηλικία του δότη και η διάρκεια ζωής τους είναι πολύ μικρή. Εμφανίζουν δηλαδή το πρόβλημα της κλωνοποίησης της Doly. Επί πλέον η χρήση εμβρυικού τύπου βλαστοκυττάρων στη ιατρική σήμερα δεν επιτρέπεται διότι οδηγεί σε καρκινογένεση λόγω του έντονου κυτταρικού πολλαπλασιασμού που χαρακτηρίζει τα κύτταρα αυτά.
Εάν η μέθοδος δημιουργίας IPs κυττάρων μεταφερθεί στον άνθρωπο τα καλύτερα κύτταρα για να βρει εφαρμοφή είναι τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος και του ιστού του ομφαλίου λώρου, επειδή η παρέμβαση γίνεται σε δύο μόνο γονίδια. Επί πλέον τα κύτταρα που θα προκύψουν πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα, λόγω του νεαρού της ηλικίας και είναι ασφαλή στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό.
Αυτόλογη χρήση των βλαστικών κυττάρων
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Αυτόλογη χρήση των βλαστικών κυττάρων
Μέχρι το 2007 στην Ευρώπη είχαν πραγματοποιηθεί 25000 μεταμοσχεύσεις με τη χρήση αιμοποιητικών αρχέγονων κυττάρων. Το 70% των μεταμοσχεύσεων αυτών ήταν αυτόλογες, τα βλαστοκύτταρα δηλαδή προέρχονταν από τον ίδιο τον ασθενή και το 30% ήταν αλλογενείς, προέρχονταν δηλαδή από ξένο δότη, εκ των οποίων το 70% προέρχονταν από δότη μέσα από την οικογένεια (Watt et al 2007, Methods Mol Biol 368, 237-259).
Οι παρακάτω πληροφορίες αποτελούν επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Δικτύου που καταγράφει τις μεταμοσχεύσεις του ομφαλικού αίματος και του μυελού των οστών που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Απρίλιο του 2010 και αποτελούν κατευθυντήριες γραμμές για την πολιτική που θα ακολουθήσουν τα κράτη σχετικά με τη φύλαξη των βλαστοκυττάρων. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύτηκαν από τον Al Gratwohl και συν το 2010 στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, (Al Gratwohl et al 2010, JAMA, 303(16):1617-1623) ένα από τα εγκυρότερα διεθνή ιατρικά περιοδικά. Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν 1327 επιστημονικές ομάδες από 71 χώρες οι οποίες βρίσκονται σε πέντε ηπείρους. Καταγράφηκαν όλα τα είδη των μεταμοσχεύσεων, αυτόλογων και αλλογενών που πραγματοποιήθηκαν από τις συμμετέχουσες ομάδες το έτος 2006 για τη θεραπεία κακοήθων, κληρονομικών και αυτοάνοσων ασθενειών. Το έτος αυτό πραγματοποιήθηκαν 50.417 μεταμοσχεύσεις εκ των οποίων οι 28.901 (57%) ήταν αυτόλογες και οι 21.516 (43%) ήταν αλλογενείς. Από τις 21.516 αλλογενείς μεταμοσχεύσεις στις 11.928 (55,4%) τα βλαστοκύτταρα προέρχονταν μέσα από την οικογένεια και στις 9.588 (44,5%) από τη δημόσια τράπεζα. Άρα η πραγματική προσφορά της οικογένειας προς την κοινωνία το έτος 2006 στο σύνολο των μεταμοσχεύσεων ήταν 40.829 μοσχεύματα, το 86%, και της δημόσιας 9.588, το 14%. Σε ότι αφορά τις λευχαιμίες η μελέτη που αναφέρθηκε παραπάνω αναφέρει ότι το έτος 2006 πραγματοποιήθηκαν 17.049 αιμοποιητικές μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς με όλους τους τύπους των λευχαιμιών. Στις 15.210 (89%) περιπτώσεις έγιναν αλλογενείς μεταμοσχεύσεις και στις 1.839 (11%) αυτόλογες. Από τις 15.210 αλλογενείς μεταμοσχεύσεις οι 8.122 (53,5%) πραγματοποιήθηκαν με βλαστοκύτταρα που προήλθαν μέσα από την οικογένεια και οι 7.088 (46,5%) από δημόσια τράπεζα. Άρα και στην περίπτωση των λευχαιμιών το 2006 το 58,5% των μοσχευμάτων βρέθηκε είτε από τον ίδιο τον ασθενή είτε από την οικογένειά του. Και στην περίπτωση αυτή δεν είναι γνωστό πως θα διαφοροποιούνταν τα ποσοστά αυτά εάν οι ασθενείς διέθεταν υγειές αυτόλογο μόσχευμα που είχε συλλεγεί πριν από την εκδήλωση της νόσου.
Η μελέτη αυτή κατέληξε και σε άλλα σημαντικά συμπεράσματα, όπως οτι στην Αμερική και την Ευρώπη πραγματοποιούνται περισσότερες αυτόλογες μεταμοσχεύσεις, ενώ στις υπό ανάπτυξη χώρες περισσότερες αλλογενείς. Στην Αμερική αυτόλογες μεταμοσχεύσεις πραγματοποιούνται σε ποσοστό 58%, στην Ασία 42%, στην Ευρώπη 62,5% και στην Αφρική και στις μεσογειακές χώρες σε ποσοστό 34%.
Η θεραπεία των συμπαγών κακοήθων όγκων της παιδικής ηλικίας (οστών, νευρικού συστήματος, λεμφωμάτων) γίνεται με τη χρήση κυττάρων του ίδιου του παιδιού. Η ετήσια συχνότητα εμφάνισης καρκίνου σε παιδιά είναι 130 ανά εκατομμύριο, άρα η πιθανότητα να αναπτύξει ένα παιδί λευχαιμία ή καρκίνο μέχρι της ηλικίας των 16 ετών είναι 1/500 και περίπου για ένα από τα τέσσερα παιδιά απαιτείται αιμοποιητική μεταμόσχευση (Smith et al 2002, Principles and Practice of Pediatric Oncology, 4th edition Philadelphia PA Lippincott). Η πιθανότητα χρήσης του μοσχεύματος διπλασιάζεται αν υπολογίσει κανείς και τους συγγενείς εξ αίματος που μπορεί να κάνουν χρήση του μοσχεύματος. Για τη θεραπεία του παιδικού καρκίνου η μελέτη του Al Gratwohl και συν 1 το 2010 έδειξε οτι η οικογένεια βοήθησε στο 98,6% των μεταμοσχεύσεων και η δημόσια τράπεζα στο 1,4%, ενώ για τη θεραπεία των λεμφωμάτων η οικογένεια χορήγησε το 94,3% των μοσχευμάτων
Ο καρκίνος όπως και η λευχαιμία εκδηλώνονται μετά από μία σειρά μεταλλάξεων στα κύτταρα, η οποία τελικά καταλήγει σε καρκινογένεση. Για την εκδήλωση της λευχαιμίας απαιτούνται δύο συνεχείς μεταλλάξεις Η πρώτη μετάλλαξη για την εκδήλωση της λευχαιμίας οδηγεί στη δημιουργία και στην κυκλοφορία στο αίμα των προλευχαιμικών κλώνων. Εάν λοιπόν η μετάλλαξη συμβεί στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του εμβρύου πριν τη γέννηση τότε και στο αίμα του ομφάλιου λώρου θα κυκλοφορούν προλευχαιμικοί κλώνοι. Από τις 100 περιπτώσεις παιδιών με προλευχαιμικούς κλώνους τελικά μόνο ένα παιδί θα προχωρήσει στη δεύτερη μετάλλαξη και θα αναπτύξει τη λευχαιμία, Mori et al 2002, Proc Natl Acad Sci USA, 99: 8242-8247. Οι προλευχαιμικοί κλώνοι στα υπόλοιπα παιδιά σιγά - σιγά καταστρέφονται από το αμυντικό τους σύστημα και τελικά εξαφανίζονται από την κυκλοφορία του αίματος. Για μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά και ενήλικες, δεν τίθεται θέμα αναζήτησης προλευχαιμικών κλώνων, διότι ακόμη και στην υποθετική περίπτωση της γέννησης του παιδιού με προλευχαιμικό κλώνο έχει μεσολαβήσει μεγάλο χρονικό διάστημα από τη γέννηση μέχρι την εκδήλωση της νόσου και η αυτόλογη μεταμόσχευση θα δώσει στον ασθενή άλλο τόσο χρόνο επιβίωσης χωρίς το φόβο της απόρριψης ενός αλλογενούς και μη πλήρως συμβατού μοσχεύματος. Εξ άλλου πολλά γονίδια ευθύνονται ή συνυπάρχουν με την εκδήλωση λευχαιμίας και μία εξέταση στα ίδια τα βλαστοκύτταρα με μοριακές μεθοδολογίες π.χ. με τη μέθοδο RT-PCR, θα οδηγήσει στην ανεύρεση αυτών των παθολογικών γονιδίων και στη συνέχεια στην απόρριψη των παθολογικών δειγμάτων.
Στη Δημόσια Τράπεζα δεν γίνεται ποτέ έλεγχος για την ύπαρξη προλευχαιμικών κλώνων στα βλαστοκύτταρα του δότη. Έτσι το 5% των υποτροπών της λευχαιμίας μετά την αλλογενή μεταμόσχευση οφείλεται σε προδιάθεση του μοχεύματος, όπως ανακοινώθηκε το 2010 από τον Τομέα Αιματολογίας του Πανεπιστημίου του Manchester Royal Infirmary της Αγγλίας από τον Daniel Howard Wiseman (Biol Blood Mar Trans 2011. 17 (6):771-89. Donor Cell Leukemia. Review). Μάλιστα για τα δείγματα αυτά τα οποία προέρχονται από άγνωστους δότες θα έπρεπε να πραγματοποιείται και έλεγχος για τη μεταφορά κληρονομικών ασθενειών. Επειδή τα δείγματα στη δημόσια τράπεζα φυλάσσονται ανώνυμα δεν μπορεί να βρεθεί το δωρηθέν μόσχευμα ενός παιδιού το οποίο εμφάνισε λευχαιμία, με αποτέλεσμα το ιστοσυμβατό παιδί που θα το πάρει να εμφανίσει εκ νέου λευχαιμία.
Πρόσφατα ήρθε στο φως της δημοσιότητας η περίπτωση μεταμόσχευσης δύο νεφρών σε δύο ασθενείς οι οποίοι κινδυνεύουν να αναπτύξουν επιθετική μορφή λεμφώματος, επειδή η νόσος δεν ανιχνεύτηκε έγκαιρα στον δότη και μέσω των νεφρών μεταφέρθηκε στους ασθενείς. Λεπτομερέστερη εξέταση μετά τον θάνατο του άγνωστου δότη έδειξε οτι αυτός κατέληξε λόγω της επιθετικής μρφής του λεμφώματος, το οποίο δεν κατέστη δυνατόν να ανιχνευτεί έγκαιρα και να αποφευχθεί η διπλή μεταμόσχευση των νεφρών στους ιστοσυμβατούς ασθενείς. Το περιστατικό αυτό από μόνο του δείχνει την αδυναμία του συστήματος ακόμα και στην Αγγλία να προλάβει τους κινδύνους της αλλογενούς μεταμόσχευσης.
Το 2007 δημοσιεύτηκε περίπτωση παιδιού ηλικίας 3 ετών με πρόβλημα οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας στο οποίο απέτυχε δύο φορές η χημειοθεραπεία και θεραπεύτηκε με τα δικά του βλαστοκύτταρα, τα οποία για προληπτικούς λόγους η οικογένειά του είχε φυλάξει κατά τη γέννηση, σε ιδιωτική τράπεζα στις ΗΠΑ, (Hayani et al 2007, Pediatrics 119, 296-300). Τέσσερα χρόνια μετά τη μεταμόσχευση το παιδί είναι καλά και ελεύθερο συμπτωμάτων. Στη λευχαιμία η συνολική επιβίωση μεταξύ ασθενών οι οποίοι πήραν δικά τους ή αλλογενή συμβατά μοσχεύματα δεν διαφέρει σημαντικά (Loy Ys et al 2007, Leuk Lymphoma, 48,72-9). Ποιό λοιπόν το πρόβλημα εάν ο ασθενής διαθέτει δικό του αυτομόσχευμα ή έστω μόσχευμα από συμβατό αδελφό, από τη στιγμή που οι γονείς είχαν προνοήσει να φυλάξουν το αίμα του ομφάλιου λώρου?
Για την εγκεφαλική παράλυση των παιδιών, (περιγεννητική ασφυξία), διεξάγεται η κλινική μελέτη NCT 00593242, στο Πανεπιστήμιο Duke ΗΠΑ. Στη συνέχεια το Πανεπιστήμιο της Georgia ανακοίνωσε κλινική μελέτη για την εγκεφαλική παράλυση σε παιδιά όμως μεγαλύτερης ηλικίας, έως 8 ετών. Πρόσφατα το Πανεπιστήμιο Monashe της Μελβούρνης ανακοίνωσε ανάλογη κλινική μελέτη, όπως και το Ain Shams University των ΗΠΑ (ΝCTO1121328). Μάλιστα το Monash συνέστησε σε γονείς που δώρισαν τα βλαστοκύτταρα των παιδιών τους στη δημόσια τράπεζα και στη συνέχεια εμφάνισαν εικόνα εγκεφαλικής παράλυσης να τα ζητήσουν πίσω, σε όσες περιπτώσεις αυτό είναι εφικτό.
Από το 2013 είναι σε εξέλιξη οκτώ κλινικές μελέτες οι οποίες χρησιμοποιούν αυτόλογα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος και του ιστού του ομφαλίου λώρου για τη θεραπεία του αυτισμού. ttps://clinicaltrials.gov/ct2/results?term=autism+stem+cells&Search=Search
Αρχικά χρησιμοποιούνταν αυτόλογα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος και στη συνέχεια σε συνδυασμό με τα μεσεγχυματικά του ιστού του ομφαλίου λώρου. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν οτι ο συνδυασμός έχει καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Οι κυτταρικές θεραπείες είναι επιτυχείς στον αυτισμό ο οποίος δεν έχει γενετική βάση.
Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ιστού του ομφαλίου λώρου είναι χρήσιμα για αυτόλογες και αλλογενείς χρήσεις και οι ισχυρισμοί της ελληνικής δημόσιας τράπεζας οτι οι γονείς πρέπει να δωρίζουν το αίμα του πλακούντα διότι σε περίπτωση που το παιδί τους νοσήσει από λευχαιμία θα του είναι άχρηστο, αλλά θα πρέπει να κρυοσυντηρούν και μάλιστα έναντι αμοιβής, προς την ίδια, μεσεγχυματικά κύτταρα και μάλιστα από ένα μικρό κομμάτι του ομφαλίου λώρου μήκους 7,5 cm δεν έχει επιστημονική βάση. Τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος είναι τόσο υγιή όσο υγιή είναι και τα μεσεγχυματικά του ιστού του ομφαλίου λώρου και η επιστημονική αλήθεια είναι οτι για τον ίδιο λόγο που πάσχουν τα βλαστοκύτταρα του αίματος του ομφαλίου λώρου πάσχουν και τα μεσεγχυματικά του ιστού του ομφαλίου λώρου, διότι προέρχονται από το ίδιο αρχέγονο μητρικό κύτταρο. Άρα εάν το αίμα του πλακούντα είναι ακατάλληλο για αυτόλογη χρήση στην περίπτωση της λευχαιμίας, με το σκεπτικό οτι έχει προδιάθεση για κακοήθεια, τότε και τα μεσεγχυματικά του ιστού είναι ακατάλληλα για οποιαδήποτε χρήση διότι περιέχουν την ίδια προδιάθεση για κακοήθεια.
Πώς βλέπει η επιστημονική κοινότητα την επέκταση της χρήσης των βλαστικών κυττάρων στο μέλλον;
- Συντάκτης: Dr. Koliakos
Πώς βλέπει η επιστημονική κοινότητα την επέκταση της χρήσης των βλαστικών κυττάρων στο μέλλον;
H χρήση των βλαστοκυττάρων σήμερα αποτελεί το μέλλον της Ιατρικής και σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν θεραπεία πρώτης επιλογής. Η χρήση των βλαστοκυττάρων είναι ασφαλέστερη, αποτελεσματικότερη και με λιγότερο κόστος.
Ακόμα και στις κληρονομικές ασθένειες χρησιμοποιούνται μέθοδοι γονιδιακής θεραπείας των βλαστοκυττάρων για τη διόρθωση του παθολογικού γονιδίου, όπως της μεσογειακής και δρεπανοκυτταρικής αναιμίας. Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής λαμβάνει τα δικά του θεραπευμένα αυτόλογα βλαστοκύτταρα και δεν υπάρχει φόβος απόρριψης και λήψης ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Η γονιδιακή θεραπεία θα μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση που αναγνωριστεί το παθολογικό γονίδιο.
Ακόμα και εάν δεν χρησιμοποιείται η γονιδιακή θεραπεία στις κληρονομικές παθήσεις, χορηγούνται τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα και τέτοιες περιπτώσεις αφορούν τη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου μετά από αιμοποιητική μεταμόσχευση για μεταβολικό νόσημα.
Πρόσφατα αναφέρθηκε η ενδομητρική χορήγηση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων από αδελφό σε έμβρυο το οποίο είχε διαγνωστεί με οστεοπέτρωση, μια γονιδιακή θανατηφόρο νόσο, στην οποία υπάρχει πλήρης οστεοποίηση των οστών και δεν υπάρχει χώρος για να αναπτυχθεί ο μυελός των οστών. Το έμβρυο εμφάνισε ανάπτυξη κοιλοτήτων στα οστά και εστίες αιμοποίησης.
Μετά από σειρά κλινικών μελετών φαίνεται ότι τα κύτταρα αυτά θα μπορεί στο μέλλον να χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της νόσου του Parkinson, της παραπληγίας και τετραπληγίας από διατομή του νωτιαίου μυελού, της νόσου του Alzheimer, την αναγέννηση του μυοκαρδίου μετά από έμφραγμα, κληρονομικά νοσήματα όπως η κυστική ίνωση, ανοσοανεπάρκειες, τον διαβήτη, τις αρθρίτιδες, αποκατάσταση του δέρματος, αναγέννηση του ήπατος και ανεπάρκεια οργάνων. Από το 2004 χρησιμοποιούνται τα κύτταρα για το ίδιο το παιδί για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης και μάλιστα στα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του, του αυτισμού και του συνδρόμου της προωρότητας και αναπνευστικής δυσχέρειας. .