Ποιοτικός Έλεγχος

Ποιοτικός Έλεγχος

Κυτταρολογικός Έλεγχος

Η Biohellenika πραγματοποιεί τρεις τύπους μετρήσεων του αριθμού των βλαστικών κυττάρων και σε δύο διαφορετικούς χρόνους. Η πρώτη μέτρηση γίνεται με την άφιξη του ασκού συλλογής στα εργαστήρια και πριν από κάθε εργασία διαχωρισμού των κυττάρων. Η δεύτερη γίνεται μετά το διαχωρισμό των κυττάρων, ακριβώς πριν την τοποθέτησή τους στο υγρό άζωτο.

1. Ο πρώτος τύπος μετρήσεων γίνεται με τον πιστοποιημένο για κλινική χρήση αιματολογικό αναλυτή (CE-IVD) της Εταιρείας Beckman Coulter και αφορά τον αριθμό των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων καθώς και τον αριθμό των μονοπυρήνων πριν και μετά το διαχωρισμό των βλαστικών κυττάρων. Στη Biohellenika οι μετρήσεις πραγματοποιούνται δύο φορές, μία με την προσέλευση του δείγματος καιμία δεύτερη μετά το διαχωρισμό και την κρυοσυντήρηση. Η διπλή μέτρηση επιβεβαιώνει τη φύλαξη του συνόλου των κυττάρων τα οποία αρχικά προσκομίστηκαν στην εταιρεία, και αποδεικνύει στους γονείς την υψηλή ποιότητα του εργαστηρίου.Η διατήρηση στο τελικό δείγμα όλων των βλαστοκυττάρων προϋποθέτειυψηλή βιωσιμότητα των κυττάρων και άμεση παράδοση στο εργαστήριο. Ο χρόνος που μεσολαβεί από τον τοκετό έως το εργαστήριο είναι καθοριστικός.
2. Ο δεύτερος τύπος μετρήσεων υπολογίζει τη βιωσιμότητα και τον αριθμό των αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων (HPC) CD45dimCD34+ σύμφωνα με το εγκεκριμένο κλινικό πρωτόκολλο της ISHAGE στο σύγχρονο κλινικό κυτταρομετρητή ροής Epics XM Beckman Coulter και το κλινικό πακέτο stem counttm – (CE-IVD). Η Εταιρεία διαθέτειέναακόμη κυτταρόμετρο ροής της εταιρείας Beckman Coulter και ένα δεύτερο της εταιρείας Becton Dickinson.
3. Ο τρίτος τύπος μετρήσεων αφορά την καλλιέργεια μικρού αριθμού κυττάρων σε ειδικό υλικό για την ανάπτυξη αποικιών αιμοποιητικών κυττάρων BFU-E CFU-G και CFU-GM που αποδεικνύουν και τη βιωσιμότητα των βλαστικών κυττάρων πριν και μετά το διαχωρισμό. Οι φωτογραφίες προέρχονται από τα εργαστήρια της Biohellenika και δείχνουν αιμοποιητική αποικία ουδετεροφίλων και πολυδύναμα κύτταρα.

Τύποι Κυττάρων

Εικόνα 1. Αρχική εικόνα του αίματος κατά την άφιξη στο εργαστήριοκαι πριν από το διαχωρισμό των βλαστοκυττάρων. Διακρίνονταιτρία εμπύρηνα κύτταρα και τα υπόλοιπα είναι ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία δεν είναι βλαστικά κυτταρα. Τα βλαστικά κύτταρα περιέχονται μέσα στον πληθυσμό των εμπύρηνων κυττάρων.

Ο λευκοκυτταρικός εμπύρηνος πληθυσμός του αίματος του ομφαλίου λώρου περιέχειπολλούς τύπους κυττάρων: Τον αιμοποιητικό πληθυσμό του κλάσματος των CD45dim/CD34+ κυττάρων και τον πληθυσμό των πολυδύναμων CD45-/CD34- κυττάρων τα οποία είναι μεσεγχυματικού τύπου και έναν πρόσφατα ανιχνευθέντα πληθυσμό, τα πολύ μικρά εμβρυϊκού τύπου βλαστοκύτταρα. Οι πληθυσμοί αυτοί παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές ωςπρος τη μορφολογία και την εξέλιξή τους. Ο αιμοποιητικός πληθυσμός αποτελείται από ωριμότερα κύτταρα, τα οποία αποτελούν τον πληθυσμό ο οποίος θα εμφυτευθεί στο σώμα του ασθενούς μετά τη μεταμόσχευση και θα παράγει τα κύτταρα του αίματος. (Bλ. εικόνες2 & 3). Με το διαχωρισμό απομακρύνονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια και στην εικόνα 2 και 3 εμφανίζονται μόνο τα εμπύρηνα κύτταρα, μέρος των οποίων είναι τα βλαστοκύτταρα.

Τα εμβρυϊκού τύπου βλαστοκύτταρα του ΟπΑ )VSELs) απομονώνονται με ιδιαίτερη επεξεργασία, η οποία ακολουθεί τον διαχωρισμό των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων και οι μέχρι σήμερα συλλογές δεν εμπεριέχουν αυτόν τον αρχέγονο πληθυσμό. Τα εμβρυϊκού τύπου βλαστοκύτταρα υπάρχουν επίσης στην ουσία Wharton και στην Biohellenika όλες οι προηγούμενες συλλογές μεσεγχυματικών του Wharton περιέχουν αυτόν τον πλέον αρχέγονο πληθυσμό.

Τα κύτταρα αυτά συλλέγονται από το ΟπΑ σε ένα περαιτέρω στάδιο επεξεργασίας, μετρώνται με ειδικούς δείκτες και καταψύχονται ως ανεξάρτητη συλλογή. Μέχρι σήμερα έχει περιγραφεί η επιτυχής διαφοροποίησή τους στα τρία βλαστικά δέρματα (καρδιομυοκύτταρα, πνευμονιοκύτταρα και σπερματοζωάρια) και έχει επιτευχθεί πλήρης αιμοποιητική αποκατάσταση του μυελού των οστών σε κλινικά μοντέλα μεταμόσχευσης, χωρίς την ταυτόχρονη χορήγηση των αιμοποιητικών. Τα χαρακτηριστικά των κυττάρων αυτών είναι ότι έχουν πολύ μικρό μέγεθος και χαρακτήρες εμβρυϊκών κυττάρων, για το λόγο αυτόν ονομάζονται πολύ μικρά εμβρυϊκού τύπου βλαστοκύτταρα (Very Small Embryonic Like Stem Cells - VSELs). Τα VSELs ανιχνεύονται στο περιφερικό αίμα σε καταστάσεις έντονου στρες του οργανισμού, όπως στο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, στο εγκεφαλικό επεισόδιο και στην έξαρση της νόσου του Crohn, ως τρόπος άμυνας του οργανισμού για την προστασία και αποκατάσταση των ευγενών αυτών οργάνων. Παρ όλα αυτά η κινητοποίηση τους είναι μικρή και ο αριθμός των κυττάρων που φτάνουν στον τόπο της βλάβης είναι μικρός, μη επαρκής για αποκατάσταση.

Το ΟπΑ επί πλέον περιέχει ανοσορυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα, ανώριμα λεμφοκύτταρα, ΝΚ (Natural Killer Cells) και δενδριτικά κύτταρα με ελαττωμένη αντιγονοπαρουσιαστική δράση και όλοι αυτοί οι πληθυσμοί το καθιστούν αποτελεσματικό στις μεταμοσχεύσεις. Τα ΝΚ κύτταρα σήμερα πολλαπλασιάζονται και χορηγούνται παράλληλα με τα αιμοποιητικά στις μεταμοσχεύσεις για κακοήθεις ασθένειες. Το πλεονέκτημα της χρήσης των ΝΚ είναι ότι περιορίζονται τα σχήματα της χημειοθεραπείας και οι παρενέργειες της και αυξάνει το όριο της ηλικίας των ασθενών που μπορούν να υποβληθούν σε μεταμόσχευση.

 

Εικόνα 1

Αίμα του ομφαλίου λώρου πριν το διαχωρισμό των βλαστοκυττάρων

Εικόνα 2 Ομοιογενής πληθυσμός εμπύρηνων κυττάρων του ομφαλίου λώρου. Σημειώστε την παντελή απουσία των ερυθρών αιμοσφαιρίων μετά την ολοκλήρωση του πρωτοκόλλου απομόνωσης των βλαστικών κυττάρων στη Biohellenika.	Εικόνα 3 CD 45+ κύτταρα. Μέθοδος ανοσοφθορισμού με τη χρήση ανάστροφου μικροσκοπίου Zeiss AXIONVERT 40 CFL. Επιβεβαιώνεται η παρουσία των εμπύρηνων κυττάρων.

Ο πληθυσμός των πολυδύναμων κυττάρων αποτελείται από ατρακτοειδούς μορφής κύτταρα με προσεκβολές, που μοιάζουν με ινοβλάστες, και χαρακτηρίζεται από την ικανότητα αυτών των κυττάρων να διαιρούνται 40 φορές χωρίς περαιτέρω διαφοροποίηση, φθάνοντας τον πληθυσμό των 10¹⁵ κυττάρων χωρίς μεταβολές του καρυοτύπου (Gogler et al, 2004, 200: 123-135).Ο πληθυσμός αυτός αποτελεί αντικείμενο εντατικής έρευνας σε όλο τον κόσμο και σήμερα έχει επιτευχθεί η in vivo διαφοροποίηση των κυττάρων του πληθυσμού αυτού σε κύτταρα νευρικά, οστικά, χονδρικά, λιπώδη, καρδιομυϊκά, μυϊκά,πνευμονικοκύτταρα τύπου ΙΙκαι ηπατικά. (Βλ εικόνα 4).

Εικόνα 4

Πολυδύναμα κύτταρα στο αίμα του ομφαλίου λώρου μετά από καλλιέργεια δύο εβδομάδων

Η επιτυχής κρυοσυντήρηση των βλαστικών κυττάρων συμπληρώνεται μετάτην απόψυξη, και επιβεβαίωση τηςικανότητας τους για σχηματισμό αιμοποιητικών αποικιών.

Εικόνα 5

Αιμοποιητική αποικία ερυθρών αιμοσφαιρίων μετά από απόψυξη και καλλιέργεια.

Στην εικόνα αυτή φαίνεται πλήρης βιολογική δραστηριότητα των κυττάρων και

ικανότητα σχηματισμού αποικιών ερυθρών αιμοσφαιρίων.

 

Εικόνα 6α Εικόνα 6β

Αιμοποιητικές αποικίες ουδετεροφίλων μετά από απόψυξη και καλλιέργεια

Ως εκ τούτου, ο κλασικός τρόπος κυτταρικού πολλαπλασιασμού για την αύξηση του αριθμού των βλαστικών κυττάρων με σκοπό την αιμοποίηση και τη χρήση στη θεραπεία της λευχαιμίας δεν ενδείκνυται, καθ’ όσον ο αιμοποιητικός πληθυσμός βρίσκεται κοντά στο στάδιο της απόπτωσης. Σήμερα σε πειραματικό στάδιο εφαρμόζονται ειδικές μέθοδοι πολλαπλασιαμού των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων (cell expansion) με σκοπό στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ασθενών με λευχαιμία για τις περιπτώσεις εκείνες που ο διαθέσιμος αριθμός βλαστοκυττάρων δεν καλύπτει το σωματικό βάρος του ασθενούς.

Ο αριθμός των βλαστικών κυττάρων που απαιτείται για τη θεραπεία της λευχαιμίας εξαρτάται από το βάρος σώματος του λήπτη. Ενδεικτικά παραθέτονται αριθμοί μεταμοσχευθέντων βλαστικών κυττάρων ανά κιλό βάρους σώματος ασθενούς, οι οποίοι χορηγήθηκαν σε επιτυχημένες θεραπείες λευχαιμιών. Αριθμός εμπύρηνων κυττάρων του αίματος του ομφαλίου λώρου της τάξης του 1.73-2Χ10⁷ /Kg Bάρους σώματος (Ren et al 2001, Zhonghua, 22: 621-624), και 2.37Χ10 ⁷ /Kg Bάρους σώματος (Magro et al 2006, Hematologica, 91: 640-8) έχουν χορηγηθεί με επιτυχία σε ασθενείς με λευχαιμίες.

Άλλες μελέτες αναφέρουν ότι χορήγηση αριθμού εμπύρηνων κυττάρων της τάξης του 2,5Χ10⁷  /Kg Bάρους σώματος  συνδυάζεται με διπλάσιο αριθμό μεταμοσχευτικών επιπλοκών μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, σε σχέση με χορήγηση αριθμού κυττάρων της τάξης του 10Χ10 ⁷ (Μigliaccio et al 2000 Blood V. 96, No 8, 2717-2722). Στις περιπτώσεις χορήγησης μεγάλου αριθμού αλλογενών βλαστοκυττάρων, όχι απόλυτα συμβατών, υπάρχει ο κίνδυνος της οξείας απόρριψης λόγω αναγνώρισης μεγάλου φορτίου ξένου προς τον οργανισμό. Αντίθετα στις αυτόλογες μεταμοσχεύσεις ο μεγάλος αριθμός κυττάρων έχει καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.

Ο μέσος αριθμός εμπύρηνων κυττάρων ανά δείγμα στα κρυοσυντηρημένα δείγματα της Biohellenika είναι της τάξης του 130±1.85Χ10⁷, η ανάκτηση των κυττάρων μετά την απόψυξη είναι της τάξης του 93.6±2.3%, των δε αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων είναι της τάξης του 98.4±1.5%. Τα αποτελέσματα αυτά δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο περιοδικό Cytotherapy το 2007.

Ο αριθμός των βλαστικών κυττάρων είναι ανάλογος του όγκου του συλλεγέντος αίματος, του σωματικού βάρους του παιδιού, της εβδομάδας που πραγματοποιήθηκε ο τοκετός και εάν είναι απλή ή πολύδυμη κύηση. Ο πρόωρος τοκετός,η δίδυμη κύηση,η ύπαρξη αντιστάσεων στα αγγεία του ομφαλίου λώρου και ο γηρασμένος πλακούντας συνήθως δίνουν χαμηλό αριθμό βλαστοκυττάρων. Ο δύσκολος και παρατεταμένος φυσιολογικός τοκετός, λόγω του στρες, πάντα δίνει μεγαλύτερο αριθμό βλαστοκυττάρων. Ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων είναι σε πειραματικό στάδιο και σήμερα δεν χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία λευχαιμιών.Ως εκ τούτουεξ αρχής θα πρέπει να συλλέγεται ο μέγιστος δυνατός όγκος αίματος από τον πλακούντα. Για όλους αυτούς τους λόγους στη Biohellenika εφαρμόζεταικαι δεύτερημέθοδος επεξεργασίας του πλακούντα,με την οποία μπορούμε να πάρουμε τα υπόλοιπα βλαστοκύτταρα που έχουν μείνει μέσα στον πλακούντα μετά την αρχική συλλογή από τον μαιευτήρα-γυναικολόγο. Με τον δεύτερο αυτόν τρόπο εξασφαλίζεται μεγαλύτερος αριθμός βλαστοκυττάρων, τα οποία θα κατέληγαν στα άχρηστα του χειρουργείου εάν δεν γίνονταν αυτή η συλλογή. Ο πλακούντας αποτελείται κυρίως από αγγεία διαφόρων μεγεθών και πολλά βλαστοκύτταρα φυσιολογικά εξακολουθούν να παραμένουν στο εσωτειρκό του μετά την αρχική λήψη.

H απόψυξη των βλαστικών κυττάρων

H απόψυξη των βλαστικών κυττάρων στα εργαστήρια της Biohellenika, με σκοπό τον έλεγχο της βιωσιμότητας, έδειξε απώλεια ελάχιστου αριθμού βλαστικών κυττάρων και υψηλού βαθμού βιωσιμότητα, (Βλ. την παρακάτω εικόνα). Τα αποτελέσματα του πρωτοκόλλου της απόψυξης είναι δημοσιευμένα στο περιοδικό Cytotherapy 2007 Vol 9, No 7, 654-659. Στα δύο δείγματα ομφαλίου λώρου που φυλάχτηκαν στα εργαστήρια της και τα οποία αποψύχτηκαν και χορηγήθηκαν στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση στο Πανεπιστήμιο του Duke, το ποσοστό βιωσιμότητας μετά από απόψυξη ήταν 93%.

Στη Biohellenika εφαρμόζεται το μόνο πρωτόκολλο, στο οποίο έχει αποδειχθεί η βιωσιμότητα των βλαστοκυττάρων του ομφαλίου λώρου μετά από 23,5 χρόνια φύλαξης σε κρυοφιαλίδια. (Broxmeyer et all, 2011 Mar. 10 Blood). H σωστή λειτουργία της κρυοτράπεζας ελέγχεται κάθε χρόνο με ετήσιες αποψύξεις σε πειραματικά δείγματα, οι οποίες υποβάλλονται στην ΑΑΒΒ και αποτελούν μέρος της διατήρησης της διεθνούς διαπίστευσης της Biohellenika. 

Εικόνα 7. Διακρίνονται δύο πυρήνες
κυττάρων της εικόνας 3 σε απόπτωση μετά από απόψυξη.

 

Ιολογικός Έλεγχος

Ιολογικός έλεγχος για ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C, HIV1 και 2, και μεγαλοκυτταροιό στο αίμα του ομφαλίου λώρου με τη μέθοδο RT-PCR. Για την ακόμη καλύτερη εξυπηρέτηση των γονέων και την άμεση ολοκλήρωση του ποιοτικού ελέγχου που αφορά την ανίχνευση των ιών, τα εργαστήρια της Biohellenika εξοπλίστηκαν με τον πλέον αξιόπιστο, αυτοματοποιημένο σύστημα PCR της εταιρείας Medicon. Το σύστημα αυτό σήμερα παρέχει τη μέγιστη ασφάλεια στην ανίχνευση ιολογικών μολύνσεων, οι οποίες από τη μητέρα έχουν περάσει στο παιδί. Τα αποτελέσματα του ιολογικού ελέγχου εκδίδονται αυθημερόν και πλέον δεν απαιτείται η προσκόμιση των ιολογικών εξετάσεων εκ μέρους της μητέρας. Η τεχνολογία αυτή προσφέρει άμεση ανίχνευση ιών στο αίμα του παιδιού και απαλλάσσει τη μητέρα από επαναλαμβανόμενες εξετάσεις στον εαυτό της, οι οποίες μόνο έμμεσα αποδεικνύουν την ύπαρξη ιών στο παιδί. Η μέθοδος αυτή αποκτά ιδιαίτερη αξία και είναι άκρως απαραίτητη για μητέρες φορείς ιών, οι οποίες άμεσα πληροφορούνται εάν ο ιός έχει περάσει στο νεογνό ή όχι και ανάλογα ρυθμίζεται ο θηλασμός. Παράλληλα λειτουργεί και το κλασικό σύστημαRotor gene 6000(RT-PCR), το οποίο κυρίως ανιχνεύει γονιδιακές βλάβες.

Σημειώνεται ότι οι ιολογικές εξετάσεις   που γίνονται στα πλαίσια της ρουτίνας κατά τον προγεννητικό έλεγχο στο αίμα της μητέρας στη διάρκεια της κύησης δεν πιστοποιούν την ύπαρξη του ιού στο παιδί, αλλά την ύπαρξη αντισωμάτων τα οποία φυσιολογικά περνούν στο αίμα του παιδιού από τη μητέρα, χωρίς να περνάει και ο ίδιος ο ιός. Επομένως η ανίχνευση αντισωμάτων στα βλαστοκύτταρα δεν σημαίνει και μόλυνση του παιδιού. 

Ο ιολογικός έλεγχος με την ανίχνευση αντισωμάτων έχει ένα παράθυρο λάθους διάρκειας 6 μηνών, ενώ η μέθοδος DNA (PCR) 11 ημέρες. Με τον διπλό έλεγχο, αντισωμάτων και DNA εξαλείφεται και το παράθυρο των 11 ημερών. 

Βακτηριολογικός Έλεγχος

Η Biohellenika παρέχει βακτηριολογικό έλεγχο για πιθανή μικροβιακή μόλυνση του δείγματος από αερόβια και αναερόβια βακτηρίδια με τη χρήση πιστοποιημένων για κλινική χρήση (CE-IVD) συστημάτων Bactec (Becton Dickinson) συνολικής χωρητικότητας 370 θέσεων. Χαρακτηριστικό των συστημάτων αυτών είναι η μεγάλη ευαισθησία και η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Τα αποτελέσματα του μικροβιολογικού ελέγχου χορηγούνται μετά από 6 ημέρες.

Σημειώνεται ότι διεθνώς ένα ποσοστό 3-12% των αιμοληψιών από τον ομφάλιο λώρο κρίνονται ακατάλληλες λόγω μόλυνσης κατά την αιμοληψία. Το ποσοστό αυτό στη χώρα μας κυμαίνεται στο 3% χάρη στην ιδιαίτερη φροντίδα, την πείρα και την εκπαίδευση των Ελλήνων μαιευτήρων σε ότι αφορά τη λήψη του αίματος του ομφαλίου λώρου.

Στις περιπτώσεις που σε ένα δείγμα ανιχνευτεί μικροβιακή μόλυνση η Biohellenika έχει τη δυνατότητα να εξετάσει το δείγμα, να ανιχνεύσει το μικρόβιο, να αξιολογήσει την παθογόνο δράση του και να χορηγήσει το κατάλληλο αντιβιοτικό, στο οποίο το μικρόβιο είναι ευαίσθητο. Όλες οι παραπάνω υπηρεσίες παρέχονται με το σύστημα της Biomerieux VITEK 2. H πλήρης ταυτοποίηση των μικροβίων στα επιμολυσμένα δείγματα αξιοποιεί ένα σημαντικό αριθμό δειγμάτων τα οποία λόγω άγνοιας της ταυτότητας του μικροβίου θα απορρίπτονταν.

Αποτελέσματα Ποιοτικού Ελέγχου

Οι γονείς λαμβάνουν ιατρικό πόρισμα με τα αποτελέσματα του ποιοτικού ελέγχου που υπογράφεται επώνυμα από τον υπεύθυνο ιατρό της εταιρείας (καθηγητή πανεπιστημίου)με το μοναδικό αριθμό αναγνώρισης του πελάτη που συνοδεύει το δείγμα σε όλες τις φάσεις της επεξεργασίας.