Υπογονιμότητα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ

Η υπογονιμότητα (αντρική και γυναικεία) παραμένει σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά ιατρικά προβλήματα με κοινωνικές προεκτάσεις.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία περίπου το 10-15% των ζευγαριών θεωρούνται υπογόνιμα είτε από πλευράς του άντρα είτε της γυναίκας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η υπογονιμότητα απασχολεί σχεδόν σε ίσο ποσοστό τους άντρες και τις γυναίκες (40%), αν και τελευταία δεδομένα δείχνουν μια αύξηση στους άντρες.

Τα προβλήματα της υπογονιμότητας μπορεί να οφείλονται σε γενετικούς, θρομβοφιλικούς και ανοσολογικούς παράγοντες, ιογενείς και μη λοιμώξεις, ορμονικές διαταραχές, κακή ποιότητα του ωαρίου ή του σπερματοζωαρίου, καθώς και σε άλλα αίτια όπως την ενδομητρίωση, φαρμακευτική αγωγή, τον αλκοολισμό, ακτινοβολίες, ναρκωτικά, απόφραξη των σαλπίγγων κ.λ.π.

Ο έλεγχος της γυναικείας υπογονιμότητας περιλαμβάνει την εξέταση οκτώ κυρίων παραγόντων τους οποίους και περιγράφουμε:

ΜΟΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗΣ ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑΣ

Πλήρης θρομβοφιλικός έλεγχος (20 μεταλλάξεις):  G1691A, H1299R, MTHFR C677T, MTHFR A1289C, PROTHROMBIN G20210A, β FIBRINOGEN-455 G .A, Factor XIII V34L, PAI1-675 4G/5G, PAI-1-844 G.A, GPIIIa L33P (HPA-1), Apo B R3500Q, Apo E C526T, Apo E T388C, ACEI/D, GPla (C807T), PAI-2 C1238G, Enos  G298A, EPCR A 4600G (H3), EPCR G4678C (H1), LPA A5673G

Πλήρης θρομβοφιλικός έλεγχος για 13 μεταλλάξεις εκ των ανωτέρω

Προδιάθεση Θρομβοφιλίας. 3 γονίδια, 4 μεταλλάξεις

Μοριακή μελέτη των γονίδιων F5 (Factor V Leiden), F2 (Factor II)-προθρομβίνη (G20210A) και MTHFR (C677T,A1298C)

Κάθε μία μετάλλαξη  θρομβοφιλίας χωριστά

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

HLA κοιλιοκάκη (DQ2, DQ8)

HLA Β27

Ιστοσυμβατότητα  (HLA-A, HLA-B, HLA-C, HLA-DR, HLA-DQ, HLA-DP)

ΜΟΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΚΥΣΤΙΚΗΣ ΙΝΩΣΗΣ

Μετάλλαξη ΔF508 (~54%

34 συχνές μεταλλάξεις

139 μεταλλάξεις

186 μεταλλάξεις  (~89%)  συνήθεις μεταλλάξεις στην Ελλάδα Ε822Χ

186 μεταλλάξεις  (~89% ως ανωτέρω) + ΔF508 συζύγου

1700 μεταλλάξεις + MLPA (~100% - ~20 μέρες)          

1700 μεταλλάξεις (~99,6%  των μεταλλάξεων) χωρίς MLPA

Ανάλυση  του γονιδίου CFTR

ΚΥΤΤΑΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗ-ΚΑΡΥΟΤΥΠΟΣ

Καρυότυπος περιφερικού αίματος ατόμου

Καρυότυπος περιφερικού αίματος ζεύγους

Μοριακός καρυότυπος περιφερικού αίματος υψηλής ανάλυσης

Καρυότυπος και Alpha-Fetoprotein

Μοριακός καρυότυπος και ανίχνευση 6 κληρονομικών ασθενειών.  Επιλογή 4 εξ αυτών

34 μεταλλάξεις κυστικής ίνωσης

Εύθραυστο Χ χρωμόσωμα

23 μεταλλάξεις της β Θαλασσαιμίας

Συγγενής κώφωση (CX26) οι συχνότερες μεταλλάξεις

3 μεταλλάξεις της αιμοχρωμάτωσης

Κύριες διαγραφές της  Duchenne-Backer Μυϊκής δυστροφίας

Προγεννητικό τεστ μητέρας

Κυστική  ίνωση  (139 μεταλλάξεις), Εύθραυστο Χ, Κληρονομική κώφωση, φορέας Νωτιαίας Μυϊκής Ατροφίας

Προγεννητικό τεστ πατέρα

Κυστική  ίνωση  (139 μεταλλάξεις), Κληρονομική κώφωση, φορέας Νωτιαίας Μυϊκής ΑτροφίαςΕΛΕΓΧΟΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ-ΚΑΘ ΕΞΙΝ ΑΠΟΒΟΛΩΝ

Καρυότυπος

Καρυότυπος ζεύγους

FSHR (FSH receptor)

Γονίδιο GALT

Γονίδιο HLA-G

INHIBIN B

AMH

X FRAGILE (FRAXA)

X FRAGILE (FRAXE)

20 γονίδια θρομβοφιλίας

Εξέταση 50 γονιδίων σχετιζόμενων με καρδιαγγειακές παθήσεις

ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΑ

Καρυότυπος

34 μεταλλάξεις κυστικής ίνωσης

139  μεταλλάξεις κυστικής ίνωσης

186 μεταλλάξεις κυστικής ίνωσης (89%)+ΔF508

Πλήρης  ανάλυση του γονιδίου CFTR

FISH στο σπερματικό υγρό

Μικροδιαγραφές στο Υ χρωμόσωμα

TUNEL test (DNA fragmentation)

ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ

Ανάλυση 43 γονιδίων με  ΝGS για την κληρονομική μυοκαρδιοπάθεια

Έλεγχος αιφνίδιου θανάτου με πλήρη ανάλυση 550 γονιδίων σχετιζόμενων  με 700 κληρονομικές παθήσεις. Συνιστάται έλεγχος του ζεύγους  

 

Έλεγχος προδιάθεσης καρδιαγγειακών παθήσεων

 

Β. ΙΟΓENEIΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

Μεγάλο ποσοστό της γυναικείας υπογονιμότητας οφείλεται στην παρουσία ιών στο γεννητικό της σύστημα. Οι συχνότερες μολύνσεις οφείλονται σε μια ομάδα DNA ιών που καλούνται ερπητοϊοί. Από αυτούς πιο συχνά ευθύνονται οι ιοί του απλού έρπητα (Herpes Simplex - HSV) και του ανθρώπινου κυτταρομεγαλοϊού (HCMV), ενώ σπανιότερα οι ιοί της ανεμοβλογίας / έρπητας ζωστήρας (VZV / HHV-3) και της Λοιμώδους μονοπυρήνωσης (Epstein Barr - EBV).

1. Απλός έρπητας, Herpes Simplex (HSV)

Υπάρχουν δύο τύποι ιών ο HSV1 (επιχείλιος) και ο HSV2 (ο έρπητας των γεννητικών οργάνων). Και οι δύο τύποι των ιών προσβάλλουν τον εγκέφαλο και προκαλούν εγκεφαλίτιδα. Ο HSV2 δεν σχετίζεται απευθείας με τη γυναικεία υπογονιμότητα. Εντούτοις, επειδή πολλές φορές είναι ασυμπτωματικός στην περιοχή του τραχήλου στις γυναίκες που βρίσκονται σε κύηση και λόγω του ότι δημιουργεί μια φλεγμονώδη εστία στην περιοχή, είναι δυνατόν κατά τη γέννηση να μολυνθεί το νεογνό. Η μόλυνση του νεογνού με τον ερπητοϊό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές ασθένειες, όπως μηνιγγίτιδα ή άλλες εγκεφαλικές βλάβες.

2. Ανθρώπινος Κυτταρομεγαλοϊός (CMV)

Είναι ευρέως διαδεδομένος στον πληθυσμό, μπορεί να περάσει το μητροπλακούντιο φραγμό και να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο.

Περισσότερο επικίνδυνη είναι η μετάδοση του ιού στο έμβρυο κατά την περίοδο της κύησης. Το 8% των εγκύων γυναικών που είναι οροαρνητικές για τον CMV, τελικά είναι φορείς του ιού και από αυτές το 50% τον μεταδίδει στο έμβρυο.

Το 20-40% των νεογνών που θα γεννηθούν στη συνέχεια εμφανίζουν συμπτώματα που μπορεί να είναι γαστρεντερικά, οφθαλμολογικά, αναπνευστικά (πνευμονία) ή νευρολογικά.

Τέλος, η πιθανότητα μια έγκυος γυναίκα να προσβληθεί για πρώτη φορά από τον ιό είναι 3-4%.

Γ. ΜΗ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

Το μεγαλύτερο ποσοστό της γυναικείας υπογονιμότητας φαίνεται να οφείλεται σε λοιμώξεις της γεννητικής περιοχής.

Συγκεκριμένα σε ένα ποσοστό 30-40% των γυναικών που θεωρούνται υπογόνιμες ανευρίσκονται σοβαρές βλάβες στις σάλπιγγες. Στο 72% των γυναικών αυτών οι βλάβες φαίνεται να οφείλονται σε παράγοντες που είναι:

• C. trachomatis 40%

• M. hominis 37%

• N. gonorrhea 14%

Το 75% των γυναικών που πάσχουν από τέτοιες λοιμώξεις είναι νεαρής ηλικίας ενώ ένα 80-82% αυτών των λοιμώξεων αποτελούν χρόνιες καταστάσεις.

1. C. trachomatis

Πρόκειται για ένα ενδοκυττάριο παράσιτο το οποίο προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις στη γεννητική περιοχή τόσο των γυναικών όσο και των αντρών.

Η μόλυνση με το συγκεκριμένο παράσιτο αποτελεί την κυριότερη αιτία της υπογονιμότητας στις γυναίκες (μέχρι και 50%), αφού συνήθως προσβάλλει τις ωοθήκες και τις σάλπιγγες όπου δημιουργεί απόφραξη, η οποία προδιαθέτει σε εξωμήτρια κύηση.

2. Μ. hominis,

U. urealyticum

Είναι οι μικρότεροι σε μέγεθος μικροοργανισμοί και συχνά αποτελούν πολύ σημαντικούς παράγοντες επιμόλυνσης της ουρογεννητικής περιοχής τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες. Επειδή προσβάλλουν μέχρι και το 50% των αντρών και γυναικών οι συγκεκριμένοι μικροοργανισμοί θεωρούνται από τους κυριότερους παράγοντες υπογονιμότητας.

3. N. gonorrhoeae

Το βακτήριο αυτό ευθύνεται για λοιμώξεις της ουρογεννητικής περιοχής. Η ασθένεια που προκαλεί τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες είναι γνωστή και ως γονόρροια. Το βακτήριο αυτό ενοχοποιείται για αυτόματες αποβολές και πρόωρο τοκετό.

Μοριακή Ανάλυση

Η ευαισθησία ανίχνευσης των μικροοργανισμών αυτών με τη μέθοδο της καλλιέργειας του κολποτραχηλικού επιχρίσματος αγγίζει το 100% μόνο για χλαμύδιο "trachomatis", ενώ για όλα τα υπόλοιπα πέφτει δραματικά. Η ελαττωμένη ευαισθησία της μεθόδου οδηγεί τις περισσότερες φορές σε ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα, αλλά και επιμολύνσεις που απαιτούν συνεχείς επαναλήψεις.

Η νέα διαγνωστική τεχνολογία που εφαρμόζεται στη Biohellenika στηρίζεται στη Real Time PCR. Με τη μέθοδο αυτή ανιχνεύεται άμε­σα το γενετικό υλικό των μικροοργανισμών στα βιολογικά υγρά και η ειδίκευση αλλά και η ευαισθησία της μεθόδου αγγίζει το 100%.

Δ. ΠΑΡΑΣΙΤΑ

1. Toxoplasma gondii

Το τοξόπλασμα είναι ενδοκυττάριο παράσιτο αρκετά διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει μεγάλη σημασία για τη δημόσια υγεία.

Η μόλυνση από το συγκεκριμένο παράσιτο είναι ασυμπτωματική. Ιδιαίτερα σε εγκύους που έχουν μολυνθεί για πρώτη φορά καθώς δεν έχουν αναπτύξει αντισώματα υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μεταφοράς του παρασίτου από τη μητέρα στο έμβρυο μέσω του μητροπλακούντιου φραγμού σε ποσοστό 30-40%, γεγονός που μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες στην ανάπτυξή του.

Ε. ΕΙΔΙΚΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ

GROUP B

Streptococcus (GBS)

Η μόλυνση από το Group B Streptococcus, ή αλλιώς S. agalactiae, αποτελεί την πιο συχνή αιτία νοσηρότητας και θανάτου στα νεογέννητα. Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση της μόλυνσης από το GBS μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές κλινικές εκδηλώσεις, όπως σήψη, πνευμονία, μηνιγγίτιδα, οστεομυελίτιδα ή και σηπτική αρθρίτιδα.

Η μετάδοση της μόλυνσης στα έμβρυα γίνεται κατά τη γέννηση λόγω της κάθετης μεταφοράς του βακτηρίου από τη μητέρα στο νεογέννητο. Στην πλειονότητα τους αυτές οι μολύνσεις γίνονται αντιληπτές την πρώτη εβδομάδα της ζωής του νεογέννητου. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου οι πρώτες ενδείξεις της μόλυνσης γίνονται αντιληπτές ακόμα και μετά 3 μήνες από τη γέννηση.

Περίπου το 10%-30% των εγκύων γυναικών φέρουν αποικίες GBS στην περιοχή του κόλπου ή του πρωκτού. Μόλυνση του ουροποιητικού συστήματος από GBS συμβαίνει σε ένα 2%-4% των εγκύων γυναικών.

Οι οδηγίες για την πρόληψη μετάδοσης του στρεπτοκόκκου από τις μητέρες στα νεογνά όπως δίδονται διεθνώς αφορούν:

a) τον έλεγχο όλων των εγκύων γυναικών μεταξύ της 35ης και 37ης εβδομάδας της κύησης για μόλυνση από GBS τόσο της κολπικής, όσο και της πρωκτικής περιοχής.

b) γυναίκες που θα βρεθούν θετικές για GBS στα ούρα σε οποιαδήποτε συγκέντρωση, θα πρέπει να λάβουν αντιβίωση κατά την κύηση, διότι τελικά αναπτύσσουν υψηλά επίπεδα GBS και αποτελούν την πιο υψηλή ομάδα κινδύνου για την πρώιμη κάθετη μόλυνση του νεογέννητου.

Μοριακή Ανάλυση

Μέχρι τώρα η καθιερωμένη μέθοδος ανίχνευσης της μόλυνσης των εγκύων από GBS ήταν η καλλιέργεια κολποτραχηλικού και πρωκτικού επιχρίσματος μεταξύ 35^ης και 37^ης εβδομάδας της κύησης. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι όταν η καλλιέργεια γίνει μεταξύ της 35^ης και 37^ης εβδομάδας της κύησης τα ποσοστά αξιοπιστίας της μεθόδου είναι 91% για το κολποτραχηλικό και 87% για το πρωκτικό επίχρισμα. Τα ποσοστά ειδικότητας και αξιοπιστίας φθίνουν σημαντικά στο 43% και 85% αντίστοιχα, όταν η μέθοδος εφαρμοστεί τουλάχιστον έξι εβδομάδες πριν τον τοκετό. Τέλος αναφέρονται ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα όταν χρησιμοποιείται η καλλιέργεια σε περιπτώσεις όπου τα επίπεδα της μόλυνσης από GBS είναι οριακά.

Σήμερα προτείνεται μια νέα προσέγγιση για την ανίχνευση του GBS, η οποία στηρίζεται στην τεχνολογία PCR.

Η νέα μοριακή μέθοδος που εφαρμόζει η Biohellenika, είναι η πρώτη μέθοδος η οποία έχει IVD και CE (ανθρώπινη χρήση) και μπορεί να ανιχνεύσει το DNA του GBS γρήγορα (μέσα σε 24 ώρες περίπου) αξιόπιστα, με ευαισθησία που μπορεί να φτάσει το 98% και ειδικότητα το 96,3%, ακόμα και σε οριακά επίπεδα συγκέντρωσης του GBS, σε οποιοδήποτε χρόνο πριν τον τοκετό.

Λήψη Δείγματος

Για τη λήψη κολποτραχηλικού επιχρίσματος απαιτού­νται ειδικοί δειγματολήπτες τους οποίους κατόπιν συνεννόησης χορηγεί δωρεάν η Biohellenika. Τα δείγματα μετά τη λήψη συντηρούνται στους 4°C μέχρι την αποστολή τους στο εργαστήριο.

Η αποστολή των δειγμάτων πρέπει να γίνει μέσα σε 24-48 ώρες.

Όλες οι προαναφερόμενες εξετάσεις στη Biohellenika πραγματοποιούνται με τη μέθοδο RT-PCR η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή ευαισθησία και από σχεδόν 100% αξιοπιστία, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να τυποποιούν διάφορα στελέχη. Το σημαντικότερο είναι ότι μπορούν να ανιχνεύσουν μολύνσεις στα αρχικά στάδια, πριν ακόμα οι κλασικές μέθοδοι δώσουν αποτελέσματα.

Διαβάστε το ενημερωτικό φυλλάδιο