Ο ιστός του ομφαλίου λώρου στη θεραπεία των εντερικών ελκών της νόσου Crohn
Η Χρήση των βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου στη νόσο του Crohn
Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο eBioMedicine, οι ερευνητές διερεύνησαν εάν τα ανθρώπινα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που προέρχονται από τον ιστό του ομφαλίου λώρου θα μπορούσαν να θεραπεύσουν τα έλκη του εντέρου σε ασθενείς με νόσο του Crohn. Η νόσος του Crohn είναι μια ασθένεια με αυξανόμενο ρυθμό εμφάνισης νέων ασθενών σε όλο τον κόσμο και με χαμηλό συνολικό ποσοστό αποτελεσματικότητας των τρεχουσών θεραπειών, οι οποίες έχουν περιορισμούς και τα ποσοστά βελτίωσης απέχουν πολύ από το αναμενόμενο. Ο ιστός του ομφαλίου λώρου αποτελεί πηγή συλλογής μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων, τα οποία χαρακτηρίζονται από έντονη ανοσορυθμιστική δράση, χαμηλή αντιγονικότητα, ασφαλή χρήση και σημαντική αποκατάσταση των ιστών. Μέχρι σήμερα τα βλαστοκύτταρα του ιστού είχαν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των περιπρωκτικών συριγγίων που αναπτύσσονται στις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και σήμερα προτείνονται για τη θεραπεία των ενδοαυλικών ελκών που προκαλεί η νόσος του Crohn. Στην αρχή η χρήση των βλαστοκυττάρων έγινε σε πειραματόζωα και στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε 17 ασθενείς με βαριά νόσο του Crohn, οι οποίοι ήταν ανθιστάμενοι στην κλασική θεραπεία. Η θεραπεία έγινε κατά την κολονοσκόπηση, όπου στους ασθενείς έγινε υποβλεννογόνια χορήγηση 60 εκ. βλαστοκυττάρων σε 10 ml φυσιολογικoύ ορού και την επόμενη ημέρα επακολούθησε ενδοφλέβια χορήγηση 1 εκ κυττάρων/κιλό βάρους σώματος. Η μελέτη αυτή διήρκεσε τρία χρόνια από τον Νοέμβριο του 2020 έως τον Οκτώβριο του 2023 και περιελάμβανε άτομα ηλικίας 18-75 ετών με μέτρια-σοβαρή νόσο του Crohn για διάστημα ≥3 μήνες, με αρχικές αξιολογήσεις CDAI 220-450 και ενδοαυλικά έλκη. Όλοι αυτοί οι ασθενείς δεν είχαν ανταποκριθεί στις προηγμένες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των ανοσοτροποποιητών και των βιολογικών παραγόντων. Οι θεράποντες ιατροί παρακολούθησαν τους ασθενείς για 24 εβδομάδες, μετρώντας εργαστηριακούς και κλινικούς δείκτες τις ημέρες 0, 4, 8, 12 και 24. Πραγματοποίησαν ενδοσκοπικές αξιολογήσεις κατά την έναρξη της θεραπείας και μετά από 12 εβδομάδες έλαβαν δείγματα βλεννογόνου από τα όρια της βλάβης για εργαστηριακή αξιολόγηση. Οι τοπικές και οι ενδοφλέβιες ενέσεις βλαστοκυττάρων είχαν ως αποτέλεσμα την υποχώρηση του εντερικού έλκους σε όλους τους συμμετέχοντες στη μελέτη παράλληλη βελτίωση των εργαστηριακών και κλινικών δεικτών. Κανένας ασθενής δεν εμφάνισε παρενέργειες. Από τους εργαστηριακούς δείκτες φάνηκε ότι βελτιώθηκε και ο εντερικός φραγμός από τη μείωση των παραγόντων της φλεγμονής και την ενίσχυση των δεσμών σύνδεσης των εντερικών κυττάρων. Οι παραπάνω μεταβολές οδηγούν στην ελάττωση της διαφυγής και παραγωγής υγρών από το τοίχωμα του εντέρου και βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή. Η υποβλεννογόνια ένεση βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου με κολονοσκόπηση, σε συνδυασμό με ενδοφλέβια χορήγηση, μείωσε αρχικά την προκαλούμενη κολίτιδα στα περαματόζωα, και στη συνέχεια η εφαρμογή σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή νόσο του Cronh ελάττωσε τη φλεγμονή, βελτίωσε τον εντερικό φραγμό, επούλωσε τα εντερικά έλκη και αποκατέστησε τις εντερικές λάχνες. Qinjuan Sun et al., (2024) hUC-MSCs therapy for Crohn’s disease: efficacy in TNBS-induced colitis in rats and a pilot clinical study, eBioMedicine, doi: https://doi.org/10.1016/j.ebiom.2024.105128. https://www.thelancet.com/journals/ebiom/article/PIIS2352-3964(24)00163-4/fulltext