Πόσο ασφαλείς είναι οι μεταμοσχεύσεις οργάνων;
ΠΟΣΟ ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΩΝ;
Οι μεταμοσχεύσεις οργάνων από ιστοσυμβατό δότη αποτελούν μια πρακτική λύση στο πρόβλημα της ανεπάρκειας τελικού σταδίου των οργάνων. Οι συνήθεις μεταμοσχεύσεις αφορούν κατά σειρά συχνότητας τον νεφρό, το ήπαρ, τον κερατοειδή, δέρμα και οστά. Λόγω της αδυναμίας μακρόχρονης συντήρησης των οργάνων οι μεταμοσχεύσεις γίνονται σε σύντομο χρόνο, πολλές φορές πριν ολοκληρωθεί ο έλεγχος για μολυσματικές ασθένειες ή ακόμα και πριν γίνει πλήρως γνωστή η αιτία θανάτου του δότη. Ενώ η τεχνολογία της κρυοσυντήρησης των βλαστοκυττάρων είναι ασφαλής και τυγχάνει ευρείας χρήσης, τα όργανα λόγω του μεγέθους και της οργάνωσής τους δεν κρυοσυντηρούνται με ασφάλεια και μετά από απόψυξη δεν είναι λειτουργικά.
Ο έλεγχος για μολυσματικές ασθένειες περιορίζεται σε έναν συγκεκριμένο αριθμό, για τις υπόλοιπες δεν προβλέπεται έλεγχος. Έτσι τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης του αριθμού των μεταμοσχεύσεων έχουν αυξηθεί και τα κρούσματα εμφάνισης μολυσματικών ασθενειών του δότη στον μεταμοσχευμένο ασθενή.
Πριν από ένα χρόνο στην Αγγλία δύο ασθενείς με τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια, ένας ασθενής με ηπατική κίρρωση και δύο ασθενείς με θόλωση του κερατοειδούς υποβλήθηκαν σε ισάριθμες μεταμοσχεύσεις οργάνων δότη που κατέληξε λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου. Μετά τον θάνατο ακολούθησε λεπτομερέστερη εξέταση η οποία έδειξε ότι ο δότης κατέληξε από μια επιθετικότατη μορφή καρκίνου, η οποία μέσω των μεταμοσχευμένων οργάνων μεταφέρθηκε στους ασθενείς οι οποίοι κινδυνεύουν να προσβληθούν από τον ίδιο καρκίνο.
Μερικούς μήνες αργότερα στην Κορέα ακολούθησαν ανάλογες μεταμοσχεύσεις με όργανα δότη ο οποίος κατέληξε λόγω εργατικού ατυχήματος. Ο έλεγχος για μολυσματικές ασθένειες λόγω λάθους στην προφορική ενημέρωση θεωρήθηκε αρνητικός, ενώ μεταγενέστερος έλεγχος έδειξε ότι ο ασθενής έπασχε από AIDS και το ατύχημα οφείλονταν σε αυτοκτονία.
Πρόσφατα στην πολιτεία του Maryland ανακοινώθηκε θανατηφόρος εμφάνιση λύσσας σε ασθενή που μεταμοσχεύτηκε πριν από 15 μήνες με νεφρό από δότη, τον οποίο πήρε από ασθενή που ζούσε στη Φλόριντα. Τρεις άλλοι ασθενείς έχουν πάρει όργανα από τον ίδιο δότη και παρακολουθούνται. Αυτό είναι το τρίτο περιστατικό εμφάνισης λύσσας σε μεταμοσχεύσεις με τα δύο προηγούμενα στο Τέξας το 2004 και στη Γερμανία το 2005. Οι υπόλοιποι επιζώντες ασθενείς έχουν υποβληθεί σ εμβολιασμό και παρακολουθούνται. Η μεταφορά λύσσας μέσω των μεταμοσχεύσεων είναι σπάνια, τέσσερεις άνθρωποι κατέληξαν μετά από μεταμόσχευση με μολυσμένα όργανα στο Τέξας το 2004. Επίσης έχουν αναφερθεί άλλες οκτώ τουλάχιστον περιπτώσεις μεταφοράς λύσσας από μολυσμένους μεταμοσχευμένους κερατοειδείς σε όλο τον κόσμο.
Υποψία της νόσου στον μεταμοσχευμένο ασθενή τέθηκε λόγω των συμπτωμάτων και επιβεβαιώθηκε με βιοψία του εγκεφάλου μετά το θάνατο του. Η μεταμόσχευση έγινε πριν 15 μήνες και το διάστημα μεταξύ της αρχικής μόλυνσης και εκδήλωσης της νόσου θεωρείται πολύ μεγάλο. Ο χρόνος επώασης της νόσου σπάνια είναι μεγαλύτερος από τους τρεις μήνες και οφείλεται σε δαγκώματα από άγρια ζώα. Είναι άγνωστο πώς ο ασθενής από τη Φλόριντα βρέθηκε μολυσμένος με τον ίο της λύσσας.
Κ ΚΟΥΖΗ-ΚΟΛΙΑΚΟΥ
ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ