Επιτρέπεται να πολλαπλασιάζουμε τα βλαστοκύτταρα σήμερα?
ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΣΗΜΕΡΑ;
Ένα μείζον θέμα στις κυτταρικές θεραπείες είναι ο πολλαπλασιασμός των βλαστοκυττάρων. Οι διεθνείς κανονισμοί απαγορεύουν όλες τις παρεμβάσεις στα βλαστοκύτταρα εκτός του διαχωρισμού τους και της επαναχορήγησής τους στην περιοχή από όπου αφαιρέθηκαν και θέλουμε να θεραπεύσουμε. Έτσι τα βλαστοκύτταρα που λαμβάνονται από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα ή το μυελό των οστών χορηγούνται μέσω των αγγείων για την ανάπλαση του αιμοποιητικού συστήματος, ενώ μεσεγχυματικά κύτταρα που λαμβάνονται από το συνδετικό ιστό, πχ λίπος, επαναχορηγούνται για την αναγέννηση οργάνων.
Κατά καιρούς εμφανίζονται διάφορες μελέτες όπου λαμβάνεται μια μικρή ποσότητα μυελού των οστών, η οποία φυσιολογικά δεν επαρκεί για μια θεραπεία και για το λόγο αυτό ακολουθεί καλλιέργεια των κυττάρων ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερος αριθμός βλαστοκυττάρων. Σε άλλες περιπτώσεις, ο ομφάλιος λώρος τεμαχίζεται σε μικρά κομμάτια και καταψύχεται αυτούσιος, προφανώς για λόγους ευκολίας, έλλειψης τεχνογνωσίας και οικονομίας, με σκοπό όταν ζητηθεί το δείγμα τότε να ολοκληρωθεί η διαδικασία του διαχωρισμού των κυττάρων. Στην περίπτωση όμως αυτή απαιτείται κυτταρικός πολλαπλασιασμός ο οποίος διαρκεί τουλάχιστον 3 μήνες έως ότου συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός κυττάρων.
Όλα όμως τα βλαστοκύτταρα δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν. Τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα δεν έχουν τέτοια δυνατότητα, διότι είναι βλαστοκύτταρα στα τελικά στάδια ωρίμανσης και ως εκ τούτου πρέπει να εξασφαλίζεται ο μέγιστος αριθμός τους εξαρχής. Η βασική πηγή λήψης αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων είναι το ομφαπλακουντιακό αίμα και ο πλακούντας, ενώ η δευτερεύουσα εναλλακτική πηγή είναι ο μυελός των οστών.
Τα μεσεγχυματικά κύτταρα μπορούν να πολλαπλασιαστούν και περιέχονται εκτός του λιπώδους ιστού και των νεογιλών δοντιών, στο μυελό των οστών και λιγότερο στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα. Επειδή ο μυελός των οστών ανακυκλώνεται συνεχώς και περιέχει μεγαλύτερης ηλικίας κύτταρα, έχουν παρατηρηθεί μεταλλάξεις κατά τον πολλαπλασιασμό, μερικές από τις οποίες προδιαθέτουν σε κακοήθη ασθένεια. Για τους λόγους αυτούς δεν συστήνεται ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός ως τρόπος αύξηση των βλαστοκυττάρων.
Ο ιστός του ομφαλίου λώρου περιέχει μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα τα οποία λόγω του νεαρού της ηλικίας τους έχουν λιγότερο κίνδυνο να εμφανίσουν μεταλλάξεις. Από την άλλη όμως ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός δημιουργεί ωριμότερες μορφές κυττάρων και δεν είναι επιθυμητός για θεραπείες ασθενειών του νευρικού συστήματος.
Έχει βρεθεί ότι όσο μεγαλύτερης διάρκειας είναι ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες ογκογόνων μεταλλάξεων, με συχνότερη την προδιάθεση προς τη λευχαιμία.
Για όλους αυτούς τους λόγους, προκειμένου να αποφύγουμε στο μέλλον τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό με όλες τις αναφερόμενες επιπτώσεις, πρέπει εξ αρχής να γίνονται όλες οι λήψεις κατά τον τοκετό για να εξασφαλίζεται ο μέγιστος αριθμός βλαστοκυττάρων νεαρής ηλικίας.
Κ ΚΟΥΖΗ-ΚΟΛΙΑΚΟΥ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ