Οι χρήσεις των βλαστοκυττάρων των δοντιών σήμερα και οι προοπτικές για το μέλλον
Τα βλαστοκύτταρα που περιέχονται στον πολφό των δοντιών ανακαλύφτηκαν για πρώτη φορά το 2003 από την επιστημονική ομάδα του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΝΙΗ). Από τότε ακολούθησαν πολλές μελέτες που αφορούν στις ιδιότητές τους και τις θεραπευτικές τους χρήσεις. Τα βλαστοκύτταρα του πολφού εκτός από τα νεογιλά δόντια, βρίσκονται και στους φρονιμίτες και ανήκουν στον τύπο των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων. Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του δοντιού αποτελούν τα πλέον αρχέγονα κύτταρα της κατηγορίας τους και στο εργαστήριο έχουν μετατραπεί σε κύτταρα νευρικά, χονδρικά, οστικά και μυϊκά. Η ικανότητά τους να μετατρέπονται σε κύτταρα νευρικά έχει ωθήσει επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Αδελαϊδας της Αυστραλίας να προτείνουν την άμεση εξαγωγή των δοντιών, την απομόνωση των μεσεγχυματικών κυττάρων και την τοποθέτησή τους στις περιοχές του εγκεφάλου που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι ιδιότητές τους αυτές τα καθιστούν πολύτιμο εργαλείο για την αναγεννητική ιατρική και την αποκατάσταση οργάνων. Τα βλαστοκύτταρα του οδοντικού πολφού χαρακτηρίζονται από έντονο κυτταρικό πολλαπλασιασμό, υψηλή αναγεννητική ικανότητα και διατηρούν τις ιδιότητες των αρχέγονων κυττάρων ακόμα και μετά από 12 κυτταρικές διαιρέσεις. Ανήκουν στον τύπο των ενήλικων βλαστοκυττάρων και η μέχρι σήμερα εμπειρία απέδειξε οτι η χρήση τους είναι ασφαλής.
Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ τρεις μεγάλες κλινικές μελέτες, με έγκριση από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, η μία εκ των οποίων αναφέρεται στην επαναδημιουργία του οδοντικού πολφού μετά από νέκρωση ή καταστροφή και οι υπόλοιπες δύο στη θεραπεία της περιοδοντίτιδας και την αποκατάσταση του περιοδοντίου.
Σήμερα έχουν χρησιμοποιηθεί σε ασθενείς για τη θεραπεία οστικών ελλειμμάτων ή εκτεταμένων καταγμάτων των οστών του κρανίου, του προσώπου και των γνάθων. Ενισχύουν τη λειτουργία των εμφυτευμάτων και αποκαθιστούν τα ελλείμματα των γνάθων μετά από εξαγωγή μόνιμων δοντιών. Η παραγωγή οδοντίνης στο εργαστήριο και η χρήση της ως υλικό έμφραξης για την αποκατάσταση των τερηδονισμένων δοντιών θα είναι ρουτίνα στο πολύ εγγύς μέλλον.
Πειραματικά τα βλαστοκύτταρα του δοντιού έχουν χρησιμοποιηθεί στην αποκατάσταση του μυοκαρδίου μετά από έμφραγμα, στην αναγέννηση των μυών μετά από αρτηριακή απόφραξη και για την ενίσχυση της αγγειογένεσης κατά την αποκατάσταση των ιστών.
Είναι εντυπωσιακή η δημιουργία ανθρώπινων μυικών κυττάρων σε πειραματόζωα με μυϊκή ατροφία τύπου Duchenne, στα οποία χορηγήθηκαν μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα από ανθρώπινο οδοντικό πολφό. Στα πειραματόζωα αυτά βελτιώθηκε η κινητικότητά τους και η κατάστασή τους σταθεροποιήθηκε για τους 25 μήνες που διήρκεσε η μελέτη αυτή.
Τα βλαστοκύτταρα του πολφού αποτελούν σήμερα μια πραγματική πηγή βλαστοκυττάρων με αποδεδειγμένες θεραπευτικές χρήσεις σε ασθενείς, αλλά και με μεγάλες δυνατότητες στο μέλλον. Δεδομένου οτι η δυνατότητα αυτή παρέχεται στα πρώτα έτη της ζωής του παιδιού από την ηλικία των 6 έως 12 ετών ή και αργότερα από τους φρονιμίτες, καλούνται οι γονείς να ενημερωθούν επιστημονικά και υπεύθυνα για τις πραγματικές δυνατότητες που τους παρέχει η φύλαξη των βλαστοκυττάρων του δοντιού και να αποφασίσουν για το καλό των παιδιών τους.