Νεογιλά Δόντια

Η Biohellenika σήμερα δίνει μία δεύτερη ευκαιρία στα παιδιά, τα οποία δεν έχουν κρυοσυντηρήσει βλαστοκύτταρα από τον ομφάλιο λώρο, να φυλάξουν βλαστοκύτταρα από τα νεογιλά δόντια, τα οποία από την ηλικία των πέντε-έξι ετών αντικαθίστανται από τα μόνιμα. Τα νεογιλά δόντια αποτελούν χρονολογικά τη δεύτερη πηγή λήψης βλαστοκυττάρων με πρώτη το αίμα του πλακούντα. Τα κύτταρα αυτά σήμερα βρίσκονται στο στάδιο πειραματικών μελετών για θεραπείες αναγεννητικής ιατρικής.

Η υπηρεσία φύλαξης βλαστικών κυττάρων από τον πολφό των νεογιλών δοντιών είναι παγκοσμίως, μια νέα υπηρεσία. Στόχος και σκοπός της είναι η συλλογή του πολύτιμου βιολογικού πόρου των βλαστικών κύτταρων– με τη μορφή μίας “δεύτερης ευκαιρίας” – για παιδιά που δε συνέλεξαν τα βλαστικά τους κύτταρα κατά τη στιγμή της γέννησής τους ή που κρίθηκαν ακατάλληλα ή τα έχουν ήδη χρησιμοποιήσει για θεραπευτική χρήση.

Ο πολφός των νεογιλών δοντιών περιέχει βλαστοκύτταρα, τα οποία απομονώνονται και κρυοσυντηρούνται κατά τη διάρκεια της αντικατάστασης τους από τα μόνιμα δόντια, η οποία αρχίζει από την ηλικία των 6 ετών και ολοκληρώνεται στo 13ο έτος. Τα προς χρήση νεογιλά δόντια, από τα οποία απομονώνονται τα βλαστικά κύτταρα, εμφανίζονται στο διάγραμμα με κόκκινη σήμανση.

Η υπηρεσία αφορά και τους ενήλικες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τους φρονιμίτες τους (τρίτους γομφίους) σαν πηγή λήψης, επεξεργασίας και κρυοσυντήρησης βλαστικών κυττάρων για θεραπευτική χρήση. Επίσης δόντια τα οποία εξάγονται για λόγους ορθοδοντικούς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για απομόνωση βλαστοκυττάρων.

Η ανακάλυψη αυτή που έγινε το 2003 από την επιστημονική ομάδα, του τμήματος Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών (N.I.H) οδήγησε τους γονείς που έχασαν την ευκαιρία να φυλάξουν τα βλαστοκύτταρα του παιδιού τους τη στιγμή της γέννησης να ζητήσουν την φύλαξη του πολύτιμου αυτού υλικού που περιέχεται στα νεογιλά δόντια.

Η βραβευμένη επιστημονική ομάδα της Biohellenika προσφέρει τώρα την δυνατότητα αυτή και στη χώρα μας.

Ιστορικό και χρήση της λήψης βλαστικών κυττάρων από τον πολφό των νεογιλών δοντιών

Τα βλαστικά κύτταρα του νεογιλού δοντιού ανακαλύφθηκαν από την επιστημονική ομάδα, του τμήματος ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών (Ν.Ι.Η). Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα βλαστικά κύτταρα των νεογιλών δοντιών των παιδιών αναπαράγονται με ταχύτερους ρυθμούς σε σύγκριση με βλαστικά κύτταρα προερχόμενα από άλλες πηγές (Miura M et al., 2003). Νεότερες έρευνες έδειξαν ότι τα κύτταρα αυτά έχουν την ικανότητα να μετατρέπονται σε κύτταρα νευρικά, οστικά και χονδρικά. Από το 2003, έτος της πρώτης απομόνωσης τους συνεχίζονται οι μελέτες σχετικά με τις δυνατότητες τους για θεραπευτική χρήση.

Τύποι βλαστικών κυττάρων που περιέχονται στον οδοντικό πολφό

Τα νεογιλά δόντια του ανθρώπου ή η πρώτη οδοντοφυΐα περιέχουν στο εσωτερικό τους, που ονομάζεται οδοντικός πολφός, βλαστοκύτταρα. Η ανακάλυψη των κυττάρων αυτών οδήγησε σε εντατικές μελέτες για τις δυνατότητες χρήσης των κυττάρων αυτών σε θεραπευτικές εφαρμογές παράλληλες με αυτές των βλαστοκυττάρων του ομφαλίου λώρου.

Ο οδοντικός πολφός περιέχει τα παρακάτω είδη κυττάρων:

Ινοβλάστες: Πρόκειται για τα πολυπληθέστερα κύτταρα του πολφού. Με την πάροδο της ηλικίας του ατόμου μειώνονται σε αριθμό.

Κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος: Προέρχονται από το αίμα ή από διαφοροποίηση κυττάρων του πολφού στις περιπτώσεις φλεγμονής.

Οδοντοβλάστες είναι τα κύτταρα που σχηματίζουν την οδοντίνη ουσία του δοντιού και που βρίσκονται στην περιφέρεια του πολφού.

Μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα τα οποία βρίσκονται στο εσωτερικό του πολφού και περιβάλλουν τα αγγεία και νεύρα.

Λίγα ενδοθηλιακά κύτταρα του τοιχώματος των μικρών αγγείων καθώς και κύτταρα του αίματος.

Τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα των νεογιλών οδόντων διαθέτουν:

• Υψηλή ικανότητα πολλαπλασιασμού: διατηρούνται αδιαφοροποίητα έπειτα από πολλούς κυτταρικούς πολλαπλασιασμούς (μέχρι και 12 διπλασιασμούς in vitro).
• Υψηλή αναγεννητική (κλωνική) ικανότητα.
• Πλαστικότητα: διαφοροποιούνται ανάλογα με τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα σε διαφορετικούς κυτταρικούς πληθυσμούς, όπως χονδροβλάστες, οδοντοβλάστες και νευρικά κύτταρα.
• Βάσει αυτών των ιδιοτήτων τους τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του οδοντικού πολφού μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο για θεραπευτικές εφαρμογές Αναγεννητικής Ιατρικής

Οι βιολογικές τους ιδιότητες είναι συγκρίσιμες με αυτές των αντίστοιχων κυττάρων του μυελού των οστών.

Πλεονεκτήματα των βλαστικών κυττάρων των νεογιλών οδόντων σε σχέση με τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα του μυελού των οστών:

• Τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα των δοντιών παρουσιάζουν υψηλότερη ικανότητα πολλαπλασιασμού in vitro σε σχέση με τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα του μυελού των οστών. Η έντονη ικανότητα κυτταρικού πολλαπλασιασμού τους δίνει τα ίδια πλεονεκτήματα με ανάλογα βλαστοκύτταρα που προέρχονται από άλλες πηγές στις περιπτώσεις που επιδιώκουμε κυτταρικές θεραπείες οργάνων μεσεγχυματικής προέλευσης.
• Η λήψη τους είναι εύκολη και ανώδυνη.
• Πολλαπλασιάζονται, ξεκινώντας από πολύ μικρότερο αρχικό αριθμό κυττάρων.
• Ανήκουν στον τύπο των βλαστοκυττάρων του ενήλικα και ως εκ τούτου η χρήση τους θεωρείται ασφαλής.

Σήμερα είναι γενικά αποδεκτό ότι λόγω της φύσης και των ιδιοτήτων τους τα βλαστικά κύτταρα των νεογιλών δοντιών μπορούν να έχουν στο άμεσο μέλλον κλινικές εφαρμογές αντίστοιχες με αυτές των βλαστικών κυττάρων του μυελού των οστών και του αίματος του ομφαλίου λώρου.

Τα νεογιλά δόντια και οι σωφρονιστήρες εκτός των μεσεγχυματικού τύπου βλαστοκυττάρων περιέχουν και ένα μικρό αλλά σημαντικό τύπο κυττάρων που έχουν κοινή προέλευση με τον νευρικό ιστό. Ο πληθυσμός αυτός αποτελεί το 5% του συνολικού αριθμού των βλαστοκυττάρων και μετά από τις πρώτες κυτταρικές διαιρέσεις, στις περιπτώσεις που επιδιώκουμε την αύξηση του αριθμού τους, αυτά χάνουν την ικανότητα να μετατρέπονται σε νευρικά κύτταρα. Αν και ο αριθμός των βλαστοκυττάρων ανά νεογιλό δόντι είναι μικρός, σε σύγκριση με άλλες πηγές, εν τούτοις η κοινή προέλευση τους με το νευρικό σύστημα τα κάνει ιδιαίτερα πολύτιμα.

Οι σωφρονιστήρες περιέχουν την ίδια ποιότητα βλαστοκυττάρων με τα νεογιλά δόντια και εάν είναι έγκλειστοι τα βλαστοκύτταρα θεωρούνται πλέον αρχέγονα. Η ύπαρξη τερηδόνας καθιστά το δόντι ακατάλληλο για λήψη βλαστοκυττάρων.

Νεότερες έρευνες έδειξαν ότι τα βλαστοκύτταρα του δοντιού έχουν περισσότερες δυνατότητες από αντίστοιχα που προέρχονται από το μυελό των οστών.

Νεότερες χρήσεις των βλαστοκυττάρων του οδοντικού πολφού

Έτσι σήμερα σε προκλινικό στάδιο χρησιμοποιούνται για τη διόρθωση παθήσεων του σκελετού, όπως της νέκρωσης της κεφαλής του μηριαίου, των συγγενών οστικών ελλειμμάτων και των καταγμάτων. Η νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου συναντάται σε παιδιά και ενήλικες και καταλήγει σε χρόνια αναπηρία μετά από σειρά τραυματικών χειρουργικών επεμβάσεων. Η χορήγηση βλαστοκυττάρων του δοντιού στην κεφαλή του πάσχοντος μηριαίου οδηγεί σε ανάπλαση της κεφαλής και περιορισμό της οστικής βλάβης.

Η ενδοοστική χορήγηση βλαστοκυττάρων του δοντιού στις περιπτώσεις ελλειμμάτων ή μεγάλων καταγμάτων οδήγησε σε ταχύτερη και πληρέστερη αποκατάσταση.

Τα βλαστοκύτταρα του δοντιού χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με οστικά εμφυτεύματα για να βελτιώσουν τη στερεότητα των οστών της γνάθου και επίσης μπορούν να επαναφέρουν τη λειτουργικότητα του πολφού των απονευρωμένων δοντιών.

Πρόσφατα ανακοινώθηκε βελτίωση της κλινικής εικόνας πειραματοζώων που έπασχαν από μυϊκή δυστροφία τύπου Duchenne με ενδοφλέβια χορήγηση βλαστοκυττάρων του δοντιού. Η βελτίωση της κινητικότητας των πειραματοζώων ήταν ανάλογη της ποσότητας των βλαστοκυττάρων που χορηγήθηκαν και του αριθμού των χορηγήσεων.

Η έγχυσή τους στην περιοχή του εμφράγματος του μυοκαρδίου βελτίωσε τη λειτουργία της καρδιάς στα πειραματόζωα.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα χρήση των βλαστοκυττάρων του δοντιού είναι η χρήση τους στη θεραπεία τραυματισμών του κερατοειδούς. Μέχρι σήμερα η θεραπεία των τραυματισμών του κερατοειδούς γινόταν με τη χρήση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων του λιπώδους ιστού. Φαίνεται λοιπόν ότι ανάλογες ιδιότητες διαθέτουν και τα βλαστοκύτταρα του δοντιού.

Οι τραυματικές κακώσεις του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού οδηγούν σε μόνιμες βαριές αναπηρίες. Κατά καιρούς έρχονται στο φως της δημοσιότητας κλινικές μελέτες με τη χρήση βλαστοκυττάρων εμβρυικού τύπου για την αποκατάσταση της παραπληγίας-τετραπληγίας, καμία όμως δεν προχώρησε τελικά σε εφαρμογή, επειδή τα κύτταρα αυτά δεν θεωρούνται ασφαλή. Τα βλαστοκύτταρα του δοντιού αντίθετα πληρούν τις προϋποθέσεις ασφαλούς και αποτελεσματικής θεραπείας, αφ ενός μεν διότι δεν είναι εμβρυικού τύπου και αφ ετέρου επειδή περιέχουν τον ιδιαίτερο κυτταρικό πληθυσμό νευρικής προέλευσης. Έτσι πειραματικές μελέτες στις κακώσεις του νωτιαίου μυελού στις οποίες τοπικά χρησιμοποιήθηκαν βλαστοκύτταρα του δοντιού έδειξαν μεγαλύτερης έκτασης διατήρηση της ιστολογικής του δομής και βελτίωση της κινητικότητας των άκρων. Τα αποτελέσματα αυτά αν και βρίσκονται σε αρχικά στάδια θεωρούνται ικανοποιητικά και επιδέχονται περαιτέρω βελτίωσης.

Τα κύτταρα αυτά θα αποδειχτούν ιδιαίτερα χρήσιμα στις γονιδιακές θεραπείες κληρονομικών ασθενειών.

Διαβάστε το ενημερωτικό φυλλάδιο ή ζητήστε το κιτ συλλογής.