Γιατί να φυλάξω τα βλαστικά κύτταρα του παιδιού μου αφού οι δημόσιες τράπεζες μπορούν να μου προμηθεύσουν όταν τα χρειαστώ;
Γιατί να φυλάξω τα βλαστικά κύτταρα του παιδιού μου αφού οι δημόσιες τράπεζες μπορούν να μου προμηθεύσουν όταν τα χρειαστώ;
Οι δημόσιες τράπεζες παρέχουν ιστοσυμβατά βλαστοκύτταρα για τη θεραπεία της λευχαιμίας εφ όσον δεν υπάρχει ιστοσυμβατό μέλος της οικογένειας. Η πιθανότητα να βρεθεί ένα μόσχευμα ιστοσυμβατό μέσα από την οικογένεια είναι 30%, η ίδια πιθανότητα υπάρχει και για την ανεύρεση μέσω της δημόσιας τράπεζας και ένα ποσοστό 30% ασθενών δεν θα βρει ποτέ μόσχευμα λόγω σπάνιου τύπου ιστοσυμβατότητας, ακόμα και εάν η δημόσια τράπεζα διέθεται έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό δειγμάτων.
Σύμφωνα με δημοσιεύσεις των μεταμοσχευτικών κέντρων το έτος 2022 στο σύνολο των 45.000 μεταμοσχεύσεων διεθνώ,ς το 60% των μοσχευμάτων για τη θεραπεία αιματολογικής ασθένειας προέρχονταν από τον ίδιο τον ασθενή, στο 20% προέρχονταν από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας και το 20% από τη δημόσια τράπεζα, Bone Marrow Transpl. 2023 58: 647-658. Οι κλασικές μεταμοσχεύσεις λόγω των ισχυρών παρενεργειών της χημειοθεραπείας αναμένεται να ελαττωθούν τα επόμενα χρόνια και ήδη το 2023 ανακοινώθηκε οτι ελαττώθηκαν κατά 50% και αντικαταστάθηκαν από τις κυτταρικές-ανοσοθεραπείες του καρκίνου. Οι θεραπείες αυτές βασίζονται σε υγιή λεμφοκύτταρα ή βλαστοκύτταρα και τα εργαστήρια της Biohellenika έχουν δημοσιεύσει σχετικά πρωτόκολλα, ώστε να αποκτήσουν εμπειρία εφ όσον προκύψουν στο μέλλον αδειοδοτήσεις ανάλογων προϊόντων, Differentiation 2022, 54-61.
Τα βλαστοκύτταρα όμως σήμερα, εκτός της λευχαιμίας χρησιμοποιούνται σε κλινικές μελέτες αποκλειστικά από το ίδιο το παιδί (αυτόλογη χρήση) για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης, του αυτισμού, της βρογχοπνευμονικής δυσπλασίας, της αμφιβληστροειδοπάθειας λόγω προωρότητας, εγκαυμάτων, καταγμάτων και οστεοαρθρίτιδας.
Πλεονέκτημα της λήψης μοσχεύματος από συγγενή-δότη αποτελεί η γνώση της ύπαρξης κληρονομικής νόσου, καθώς είναι γνωστή στο περιβάλλον κληρονομικότητα. Επίσης ιογενείς μολύνσεις ελέγχονται ασφαλέστερα στο συγγενή δότη. Το πλέον σημαντικό όμως είναι ότι η χρήση αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων του πλακούντα αυξάνει τη συμβατότητα μεταξύ των συγγενών, λόγω ανωριμότητας των κυττάρων, σε αντίθεση με τα βλαστικά κύτταρα που προέρχονται από το μυελό των οστών, τα οποία θεωρούνται πιο ώριμα.
Η δωρεά του αίματος του ομφαλίου λώρου του νεογέννητου παιδιού στη δημόσια τράπεζα αποτελεί αλτρουιστική πράξη των γονέων προς την κοινωνία, η οποία όμως γίνεται χωρίς τη συγκατάθεση του παιδιού. Από την άλλη πλευρά το παιδί όταν ενηλικιωθεί μπορεί αν θέλει να χαρίσει το μόσχευμα του αν κάποιος συγγενής του το έχει ανάγκη. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να εξασφαλιστεί η ανεύρεση μοσχεύματος όταν αυτό ζητηθεί.
Η εθελοντική αιμοδοσία είναι διαφορετική από τη δωρεά των βλαστικών κυττάρων. Το περιφερικό αίμα του δότη που μεταγγίζεται στον ασθενή, δεν περιέχει βλαστοκύτταρα, ζει για πολύ μικρό χρονικό διάστημα και καλύπτει προσωρινή ανάγκη του ασθενούς, ενώ τα βλαστοκύτταρα παραμένουν εφ όρου ζωής. Τα βλαστοκύτταρα συλλέγονται μόνο κατά τη στιγμή της γέννησης και είναι κάτι ανάλογο με τη δωρεά οργάνου. Το αίμα που δίδεται για μετάγγιση (αιμοδοσία) δημιουργείται πολύ γρήγορα και πάλι στον υγιή δότη και καλύπτει προσωρινή ανάγκη του ασθενούς σε αίμα.