Βλαστοκύτταρα και θεραπεία κακοήθων ασθενειών
Χρήση των βλαστοκυττάρων στη θεραπεία κακοήθων αιματολογικών και άλλων ασθενειών
Εάν ένας υποψήφιος γονέας στην Ελλάδα θελήσει να ενημερωθεί από το διαδίκτυο ή τη δημόσια τράπεζα για τη φύλαξη των βλαστοκυττάρων του παιδιού του που θα γεννηθεί, θα μάθει ότι το παιδί του είναι ένας εν δυνάμει ασθενής με λευχαιμία, πράγμα το οποίο στην ιατρική πραγματικότητα δεν είναι αληθές.
Τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία αιματολογικών αλλά και μη αιματολογικών ασθενειών από το 1990 έως σήμερα.
Στην πράξη ένα παιδί/25.000 γεννήσεις έχει πιθανότητα να εμφανίσει οξεία λευχαιμία, δηλαδή τέσσερα παιδιά στην Ελλάδα κάθε χρόνο. Τα υπόλοιπα 99. 996 ελληνόπουλα από τις 100.0000 που γεννιούνται κάθε χρόνο έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τα οφέλη της ιδιωτικής φύλαξης των βλαστοκυττάρων. Από τα τέσσερα παιδιά, τα δύο θα εμφανίσουν την Οξεία Μυελοβλαστική Λευχαιμία (ΟΜΛ) η οποία δεν έχει σχέση με προδιάθεση και τα υπόλοιπα δύο την Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία (ΟΛΛ) στην οποία πιθανόν να προηγείται η εμφάνιση προλευχαιμικών κλώνων. Το 70% των δύο παιδιών με ΟΛΛ θεραπεύεται με χημειοθεραπεία και δεν χρειάζεται να γίνει μεταμόσχευση, ενώ το υπόλοιπο 30% των δύο παιδιών πρέπει να κάνει μεταμόσχευση, επειδή η χημειοθεραπεία δεν μπορεί να οδηγήσει σε ίαση.
Η πιθανότητα δύο αδέλφια να είναι 100% συμβατά είναι 25%, ενώ η εκτός οικογένειας συμβατότητα στην Ελλάδα είναι 0,038%. Τρία ανά 5000 παιδιά ηλικίας κάτω των 20 ετών και 1/217 ασθενείς μέχρι της ηλικίας των 70 ετών στις ΗΠΑ χρίζουν θεραπείας με τα δικά τους βλαστοκύτταρα. 1/8 παιδιά μεταξύ 6-19 ετών πάσχουν από απώλεια ακοής, 1/68 έχουν διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, 2/1000 μεταξύ 5-10 ετών εμφανίζουν εγκεφαλική παράλυση, 2,2/100 πρόωρα κινδυνεύουν από εγκεφαλική παράλυση, 1/3500 γεννιούνται με εγκεφαλικό επεισόδιο ή το αναπτύσσουν κατά τον τοκετό, 1,7/1000 έως την ηλικία των 19 ετών εμφανίζει σακχαρώδη διαβήτη, 0.2/1000 εμφανίζουν ανατομικές βλάβες της αριστεράς κοιλίας και όλες οι ανωτέρω περιπτώσεις χρίζουν θεραπείας με τα δικά τους βλαστοκύτταρα.
0,5% των νεογνών γεννιούνται με προλευχαιμικούς κλώνους στα πλαίσια της φυσιολογικής και γρήγορης ανάπτυξης του σώματος, στην πραγματικότητα όμως η εμφάνιση λευχαιμίας είναι 100 φορές χαμηλότερη, που σημαίνει ότι 1% των παιδιών με προλευχαιμικό κλώνο τελικά θα αναπτύξει λευχαιμία. Ένας σημαντικός αριθμός υγιών ενηλίκων, κατ άλλους το 42% και άλλους το 74%, φέρει μεταλλάξεις που παραπέμπουν σε κακοήθεια , αλλά επί του παρόντος παραμένουν υγιείς.
Φαίνεται ότι η ύπαρξη των προλευχαιμικών κλώνων είναι μικρής σημασίας για την ανάπτυξη της λευχαιμίας και δεν είναι γνωστό αν όλα τα παιδιά που αναπτύσσουν ΟΛΛ έχουν προλευχαιμικό κλώνο από τη γέννηση τους. Στην Ελλάδα και διεθνώς δεν εξετάζονται τα μοσχεύματα για προλευχαιμικούς κλώνους, με βάση τη νομοθεσία, επειδή η πιθανότητα εξέλιξης τους σε λευχαιμία είναι πολύ μικρή και η κοινωνική αναστάτωση που θα προκαλούνταν θα ήταν πολύ μεγάλη. Ασθενείς που λαμβάνουν βλαστοκύτταρα από μη συγγενείς-άγνωστους δότες εμφανίζουν σε ποσοστό 5% νέα μορφή κακοήθειας, η οποία μεταφέρεται μέσω του μοσχεύματος.