Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα αποδεικνύεται καλύτερο στη θεραπεία αιμοποιητικών κακοήθων ασθενειών
Κ ΚΟΥΖΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ
Δημοσιεύτηκαν πρόσφατα από τον Filippo Milano at al, New England j of Medicine 2016, 375;10:944-53 τα αποτελέσματα της χρήσης του ομφαλοπλακουντιακού αίματος (ΟΠΑ) σε ασθενείς με λευχαιμία και μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο. Tα αιμοποιητικά μοσχεύματα του μυελού των οστών σώζουν ζωές ενηλίκων και παιδιών με λευχαιμία, αρκεί κάθε φορά να βρίσκεται το κατάλληλο μόσχευμα. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα, ως μόσχευμα, χρησιμοποιείται εναλλακτικά του μυελού των οστών στη θεραπεία της λευχαιμίας και σύμφωνα με μελέτη του καθηγητή Dr. Filippo Milano, αποδεικνύεται και καλύτερο. Ο καθηγητής σχολιάζει ότι συχνά θεωρούμε το ομφαλικό αίμα ως εναλλακτική πηγή λήψης αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων, ενώ με τα σημερινά δεδομένα θα έπρεπε να το χαρακτηρίζουμε ως κανονική πηγή.
Σύμφωνα με την ανωτέρω μελέτη η οποία έγινε στο Fred Hutchinson Cancer Research Center στο Seattle των ΗΠΑ σε ασθενείς με «υπολειμματική νόσο» η χρήση του ΟΠΑ έδωσε καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την επιβίωση των ασθενών και μείωσε τα ποσοστά των υποτροπών της λευχαιμίας και του μυελοδυσπλαστικού συνδρόμου, σε σχέση με μοσχεύματα μυελού που ελήφθησαν από άγνωστο μη απόλυτα συμβατό δότη. Ο όρος «υπολειμματική νόσος» σημαίνει διαφυγόντα της χημειοθεραπείας-ακτινοθεραπείας λευχαιμικά κύτταρα τα οποία είναι υπεύθυνα για τις υποτροπές. Σύμφωνα επίσης με τη μελέτη αυτή ο κίνδυνος υποτροπής ήταν μεγαλύτερος σε ασθενείς που έλαβαν συμβατό μόσχευμα από άγνωστο δότη σε σχέση με τους ασθενείς που έλαβαν συμβατό ΟΠΑ. Επίσης δεν υπήρχε καμία απόδειξη, ούτε καν ένδειξη, ότι οι ασθενείς με υπολειμματική νόσο οι οποίοι έλαβαν συμβατό αιμοποιητικό μόσχευμα μυελού από άγνωστο δότη είχαν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης από αυτούς που έλαβαν συμβατό ΟΠΑ.
Η μέχρι σήμερα πρακτική για την αντιμετώπιση των κακοήθων αιμοποιητικών ασθενειών ήταν η χρήση συμβατών βλαστοκυττάρων του μυελού από αδελφό. Στο 70% των περιπτώσεων δεν είναι δυνατή η ανεύρεση αυτού του είδους μοσχεύματος και για το λόγο αυτόν μέχρι σήμερα γίνονταν χρήση απόλυτα ή μερικώς συμβατού μυελού από άγνωστο δότη. Στις περιπτώσεις αυτές είναι πολύ συχνή η απόρριψη και για το λόγο αυτόν ο καθηγητής Filippo Milano εξέτασε το ενδεχόμενο της χρήσης ομφαλοπλακουντιακού αίματος, το οποίο και αποτελεί πλούσια πηγή συλλογής βλαστοκυττάρων. Ένα πλεονέκτημα της χρήσης του ΟΠΑ είναι ότι ο δότης και ο ασθενής δεν χρειάζεται να είναι απόλυτα συμβατοί. Δεδομένου ότι στις αιμοποιητικές μεταμοσχεύσεις έχει μεγάλη σημασία ο χρόνος που πρέπει να γίνουν, η γρήγορη ανεύρεση μοσχεύματος είναι σημαντική και σωτήρια. Το ΟΠΑ συλλέγεται ανώδυνα, κρυοσυντηρείται για απεριόριστο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί απόλυτη ιστοσυμβατότητα και επομένως δίνει πρόσβαση σε περισσότερους ασθενείς να βρουν κατάλληλο μόσχευμα σε σύντομο χρόνο. Για την επιβεβαίωση των ανωτέρω ο καθηγητής Filippo Milano χρησιμοποίησε το ΟΠΑ σε 582 ασθενείς με λευχαιμία και μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ΟΠΑ μπορεί να αντικαταστήσει σε πολλές περιπτώσεις τα μοσχεύματα του μυελού, αρκεί ο ασθενής να προετοιμαστεί κατάλληλα.
Το κόστος της θεραπείας με ΟΠΑ μέσω των δημοσίων τραπεζών είναι υψηλό και αυτό ήταν ένας ανασταλτικός παράγων μέχρι σήμερα, πριν τη δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων. Η παρατεταμένος χρόνος εμφύτευσης των μοσχευμάτων ΟΠΑ σε σχέση με αυτών του μυελού αυξάνει το χρόνο νοσηλείας των ασθενών και θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγηση του κόστους νοσηλείας.
Ο καθηγητής de Lima από το Case Western Reserve University School του Cleveland αναφέρει ότι το ΟΠΑ σύντομα θα αντικαταστήσει τους απόλυτα συμβατούς δότες μυελού. Σχολιάζοντας ο καθηγητής Vinod Prasad αναφέρει ότι η φύλαξη του ΟΠΑ δίνει μια καλή ευκαιρία επιβίωσης σε ασθενείς που δεν διαθέτουν συγγενή συμβατό δότη.