Νέα χρήση του ομφαλοπλακουντιακού αίματος
Είναι γνωστό το πρόβλημα της ανεύρεσης συμβατών μοσχευμάτων για τη θεραπεία της λευχαιμίας και των σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών από τη χρήση της χημειοθεραπείας. Για το λόγο αυτό τα τελευταία χρόνια έχει βρει σημαντική εφαρμογή η χρήση της ανοσοθεραπείας του καρκίνου και των λευχαιμιών μέσω των CAR T κυττάρων. Οι ανωτέρω θεραπείες έχουν ελαττώσει τον αριθμό των αλλογενών χρήσεων βλαστοκυττάρων και των επιπλοκών. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα αποτελεί μια σημαντική πηγή λήψης υγιών κυττάρων του ανοσοποιητικού με μεγάλη ικανότητα πολλαπλασιασμού, υψηλή προσαρμοστική ανοσία και ακόμα και σε αλλογενή χρήση ο κίνδυνος απόρριψης τους είναι μικρότερος.
Τα τελευταία χρόνια λόγω της δυσκολίας ανεύρεσης μοσχευμάτων προτιμάται η απλοταυτόσημη μεταμόσχευση, που σημαίνει ότι χρησιμοποιούνται μοσχεύματα από γονείς προς τα παιδιά και αντίστροφα. Για να ενισχυθεί η συμβατότητα ταυτόχρονα χορηγούνται και βλαστοκύτταρα ομφαλοπλακουντιακού αίματος και η προσθήκη του ΟπΑ στην απλοειδική μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων βελτίωσε τα ποσοστά επιβίωσης, ελάττωσε την απόρριψή και τις ανεπιθύμητες ενέργειες σε ασθενείς με οξεία μυελογενή λευχαιμία (AML), σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης φάσης 3 που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της ASH Annual Meeting. Στην πολυκεντρική αυτή μελέτη (ClincalTrials.gov NCT03719534) έλαβαν μέρος 268 ασθενείς με ΟΜΛ και απλοτυπικό δότη στους οποίους χορηγήθηκε και αίμα ομφάλιου λώρου. Oι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για διάστημα 36 μηνών και σαφώς η κλινική τους εικόνα ήταν καλύτερη σε σχέση με ασθενείς που έλαβαν μόνο απλοτυπική χορήγηση.
Στον κατάλογο των χρήσεων του ΟΠΑ προστέθηκε και ακόμα μία, η ταυτόχρονη χορήγηση με απλοτυπικό μόσχευμα. Η οικογενειακή χρήση φαίνεται ότι ενισχύεται με βάση τα αποτελέσματα αυτά. Τα τελευταία χρόνια η χρήση του ΟπΑ κερδίζει έδαφος λόγω των βιολογικών ιδιοτήτων των βλαστοκυττάρων που περιέχει. Zhou B, Chen J, Liu T, et al. Haploidentical hematopoietic cell transplantation combined with an unrelated cord blood unit for adult acute myeloid leukemia results in improved survival compared to haploidentical hematopoietic cell transplantation: results of a multicenter, randomized, phase III trial. Presented at ASH 2023. December 9-12, 2023. San Diego, CA. Abstract 1041.