Η χρήση των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου στη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης

Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος η οποία  οδηγεί σε αναπηρίες που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα  ζωής των ασθενών. Μία ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Ιορδανίας και τα Αραβικά Εμιράτα χρησιμοποίησε τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ιστού του ομφαλίου λώρου για τη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης.

Αν και οι συνήθεις θεραπευτικές επιλογές δεν αναστρέφουν την πορεία της νόσου, η θεραπεία με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα  είναι πολλά υποσχόμενη, σύμφωνα και με παλαιότερες  μεγάλες κλινικές μελέτες. Δεν υπάρχει ακόμα  συναίνεση σχετικά με την πηγή προέλευσης και τη δόση του μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων  που θα χρησιμοποιηθούν και για το λόγο αυτό στις μέχρι σήμερα κλινικές μελέτες, επειδή τα βλαστοκύτταρα προέρχονταν από διαφορετικές πηγές,  τα αποτελέσματα δεν ήταν συγκρίσιμα μεταξύ τους.

Σε αυτή την κλινική μελέτη οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν  σε ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση  δύο πρωτόκολλα θεραπείας χρησιμοποιώντας μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που προέρχονταν από τον ιστό του ομφαλίου λώρου.  Εκτός των μεσεγχυματικών οι ασθενείς έλαβαν και εξωσώματα, τα οποία συλλέγονται από το υγρό της καλλιέργειας των μεσεγχυματικών και χρησιμοποιούνται και ως μόνη θεραπεία τα τελευταία χρόνια.

 Η θεραπεία  με τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα λειτουργεί διπλά, αφ’ ενός μεν ως κυτταρική θεραπεία και αφ’ ετέρου μέσω των  εξωσωμάτων.

Οι ασθενείς μοιράστηκαν σε δύο ομάδες, στη μία δόθηκαν δύο δόσεις βλαστοκυττάρων με μεσοδιάστημα ενός μήνα και στη δεύτερη ομάδα μία δόση.  Στην πρώτη ομάδα μετείχαν 20 ασθενείς και στη δεύτερη 15. 150 εκατ βλαστοκύτταρα χορηγήθηκαν σε κάθε θεραπεία, τα 50 εκατ εξ αυτών χορηγήθηκαν ενδοφλέβια και τα 100 εκατ  ενδοραχιαία.  Σε όλους τους ασθενείς τρεις μήνες μετά την κυτταρική  θεραπεία  χορηγήθηκαν ενδοραχιαία επί πλέον 8-10 ml εξωσωμάτων, τα οποία συλλέχτηκαν από το υπερκείμενο υγρό της καλλιέργειας.

Δεν παρατηρήθηκε καμία ανεπιθύμητη  ενέργεια στους ασθενείς από τις χορηγήσεις και όλοι οι ασθενείς ανταποκρίθηκαν θετικά στη θεραπεία.  Πραγματοποιήθηκε ανάλυση της έκφρασης όλου του γονιδιώματος και βρέθηκε ελάττωση όλων των παραγόντων της φλεγμονής του νευρικού συστήματος και του αριθμού των κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων, με ταυτόχρονη αύξηση των αριθμού των ανοσορυθμιστικών λεμφοκυττάρων. 

Η κλίμακα γενικής αναπηρίας βελτιώθηκε σημαντικά και στις δύο ομάδες 6 μήνες μετά τη θεραπεία. Εξετάζοντας επί μέρους δείκτες της νόσου βρέθηκε ότι  περισσότερες παράμετροι  βελτιώθηκαν και σε μεγαλύτερο βαθμό στην πρώτη ομάδα  σε σύγκριση με τους ασθενείς της δεύτερης ομάδας. Στις παραμέτρους περιλαμβάνεται βελτίωση της κινητικότητας, βελτίωση της όρασης, αύξηση του πάχους του φλοιού, βελτίωση των χειρωνακτικών δεξιοτήτων, της αντίληψης, της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών, της ποιότητας του ύπνου και της ρύθμισης των πληθυσμών των λεμφοκυττάρων του ανοσοποιητικού. Για το λόγο αυτό συστήνεται αφ’ ενός μεν να προχωρήσει η μελέτη αυτή και να συμπεριληφθούν περισσότεροι ασθενείς και να χρησιμοποιηθεί το πρωτόκολλο με τις δύο δόσεις των βλαστοκυττάρων και των εξωσωμάτων. Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε στο διεθνές ς περιοδικό  Cell transplantation τον Αύγουστο του 2024,  Jamali F at al 2024, Cell Transplantation, V 33:1-18.